Πλοήγηση ανά Συγγραφέας "Marinou, Christina"
Τώρα δείχνει 1 - 1 of 1
Αποτελέσματα ανά σελίδα
Επιλογές ταξινόμησης
Τεκμήριο Η τεφρά σήψη της αμπέλου και τρόποι αντιμετώπισης της.(Τ.Ε.Ι. Κρήτης, Σχολή Τεχνολογίας Γεωπονίας και Τεχνολογίας Τροφίμων (Σ.Τε.Γ.Τε.Τ), Τμήμα Φυτικής Παραγωγής, 2008-2-29T14:35:4Z) Μαρίνου, Χριστίνα; Marinou, ChristinaΗ καλλιέργεια της αμπέλου είναι από τους αρχαιότερους κλάδους της Γεωργίας και ήταν από τους πιο εκτιμούμενους κλάδους της αρχαίας Ελληνικής γεωργίας. Η εξελικτική διαφοροποίηση των ποικιλιών της αμπέλου καθώς και η επιλογή τους από τον άνθρωπο, συνέβαλαν στην απομόνωση και διάδοση ορισμένων ποικιλιών, των οποίων τα σταφύλια ήταν κατάλληλα, λόγω των οργανοληπτικών τους ιδιοτήτων (μέγεθος τσαμπιού, μέγεθος ράγας κ.λπ.) και της εποχής ωρίμασης για νωπή κατανάλωση. Από τις αρχές του 19ου αιώνα διαδόθηκε στις βόρειες χώρες της Ευρώπης η θερμοκηπιακή καλλιέργεια επιτραπέζιων σταφυλιών, για εμπορικούς σκοπούς. Εξαιτίας της οικονομικής ακμής των χωρών αυτών, η θερμοκηπιακή καλλιέργεια αμπελιών άρχισε να προσλαμβάνει εμπορική μορφή. Η με την ευρύτερη έννοια εμπορική διάκριση των επιτραπέζιων σταφυλιών παρατηρείται στις αρχές του 2ου αιώνα. Στη χώρα μας, η συστηματική καλλιέργεια της αμπέλου για παραγωγή επιτραπέζιων σταφυλιών και η εμπορία τους στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού χρονολογείται από το 1890 περίπου και αναπτύχθηκε πρώτα στην περιφέρεια Ηρακλείου Κρήτης με την καλλιέργεια Ραζακί και Ταχτά. Η άμπελος καλλιεργείται στη χώρα μας από τα μέσα της 3ης χιλιετηρίδας π.Χ. και αποτελεί μία από τις πιο δυναμικές καλλιέργειες της ελληνικής γεωργίας. Οι σημερινές συνθήκες καλλιέργειάς της χαρακτηρίζονται δύσκολες, λόγω της μικρής έκτασης των αμπελοτεμαχίων, της περιορισμένης εκμηχάνισης, της ανησυχητικής εξάπλωσης των διαφόρων εχθρών και ασθενειών. Οι ζημιές που σημειώνονται κάθε χρόνο στην αμπελοκαλλιέργεια από τις μυκητολογικές ασθένειες (ωίδιο, περονόσπορος, τεφρά σήψη, φόμοψη, ευτυπίωση, ίσκα κ.ά.) είναι μεγαλύτερες σε σύγκριση με τις άλλες ασθένειες της αμπέλου. Στο παρελθόν η τεφρά σήψη είχε συχνά καταστρεπτικά αποτελέσματα στην παραγωγή του αμπελιού. Σήμερα, η ύπαρξη στο εμπόριο κατάλληλων μυκητοκτόνων με θεραπευτικές ιδιότητες, καθώς και η εφαρμογή εντατικών προγραμμάτων καταπολέμησης, έχουν περιορίσει σημαντικά τη σημασία αυτών των ασθενειών. Το γένος Botrytis δημιουργήθηκε από τον Michelis το 1729. Από τότε έχει γίνει πολύ γνωστό σαν μια ομάδα μυκήτων που προκαλεί σοβαρές ασθένειες. Το σπουδαιότερο είδος από φυτοπαθολογική άποψη είναι το είδος Botrytis cinerea που προκαλεί την τεφρά σήψη και προσβάλλει σχεδόν όλα τα καλλιεργούμενα είδη φυτών. Η τεφρά σήψη είναι μία από τις πιο διαδεδομένες στον κόσμο ασθένεια της αμπέλου. Στα αμπέλια εμφανίζεται σε όλες τις χώρες του κόσμου· όμως οι ζημιές που προκαλεί διαφέρουν πάρα πολύ από χώρα σε χώρα και από περιοχή σε περιοχή. Προσβάλλει κυρίως τα σταφύλια λίγο πριν την ωρίμασή τους. Η εν λόγω προσβολή έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οινοποίηση και στην ποιότητα του κρασιού γιατί επηρεάζει τη ζύμωση. Η τεφρά σήψη μπορεί να απειλήσει και ολόκληρη την καλλιέργεια, ειδικά όταν σημειωθούν αρκετές και παρατεταμένες βροχοπτώσεις το φθινόπωρο, πριν από τη συγκομιδή. Επιπλέον, προκαλεί απώλειες στην παραγωγή, μετασυλλεκτικά, κατά τη μεταφορά και αποθήκευση των σταφυλιών. Ιδιαίτερα ενδιαφέρον είναι ότι ο μύκητας Botrytis cinerea ευθύνεται για την ασθένεια «ευγενή σήψη» (noble rot) των σταφυλιών, που προκαλείται κάτω από ορισμένες κλιματολογικές και εδαφικές συνθήκες, η οποία προσδίδει στο παραγόμενο κρασί ιδιαίτερες ιδιότητες, για το λόγο αυτό είναι και ιδιαίτερα επιθυμητή η ασθένεια αυτή στην οινοποιία. Η τεφρά σήψη προσβάλλει όλα τα πράσινα υπέργεια μέρη της αμπέλου (φύλλα, οφθαλμούς, εκπτυσσόμενους βλαστούς, κληματίδες, στρωματωμένα ή μη μοσχεύματα και ιδιαίτερα στις ράγες).Οι προσβολές των φύλλων σπάνια έχουν μεγάλη σπουδαιότητα. Τα προσβεβλημένα φύλλα, όταν η ατμόσφαιρα είναι υγρή, καλύπτονται, σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα από επίχρισμα τεφρού χρώματος (γκρίζα εξάνθηση) που αποτελείται από τις καρποφορίες του μύκητα. Στη συνέχεια τα φύλλα νεκρώνονται και συστρέφονται στην περιφέρεια της κηλίδας. Οι προσβολές του αμπελιού από την τεφρά σήψη αρχίζουν από την εκβλάστηση των οφθαλμών, εάν επικρατεί υγρός και ψυχρός καιρός. Οι οφθαλμοί που μόλις έχουν αναπτυχθεί και οι νεαροί βλαστοί προσβάλλονται ευκολότερα. Οι κληματίδες προσβάλλονται σπανιότερα από τα φύλλα, εφ´ όσον είναι ζωηρές Η κυριότερη προσβολή στους βότρεις είναι δυνατόν να παρατηρηθεί είτε νωρίς την άνοιξη πριν την άνθηση ή το φθινόπωρο λίγο πριν την ωρίμαση των σταφυλιών. Ο μύκητας Botrytis cinerea ανήκει στην οικογένεια Moniliaceae της τάξης Moniliales των Αδηλομυκήτων και σχηματίζει κονιδιοφόρους που στην κορυφή τους φέρουν υαλώδη, ωοειδή-σφαιρικά κονίδια κατά κεφαλές υπό μορφή βότρυος. Ο μύκητας διαχειμάζει στα υπολείμματα της καλλιέργειας εντός του αμπελώνα ή πάνω στο πρέμνο με τη μορφή σκληρωτίων, τα οποία είναι πολύ ανθεκτικά. Για τη σωστή αντιμετώπιση της τεφράς σήψης συνιστάται ο συνδυασμός καλλιεργητικών μέτρων και χημικής καταπολέμησης, που βασικά αποσκοπούν στην προληπτική αντιμετώπιση της ασθένειας. Η χρήση αποτελεσματικών μυκητοκτόνων την κατάλληλη εποχή μπορεί να εξασφαλίζει ικανοποιητική καταπολέμηση της τεφράς σήψης. Τα μυκητοκτόνα που συνιστώνται για την καταπολέμησή της ανήκουν είτε στα Οργανικά, ή στα Διασυστηματικά ή στα Ειδικής δράσεως της ομάδας των δικαρβοξιμιδικών. Τα διάφορα μυκητοκτόνα μέχρι σήμερα έχουν παίξει ρόλο καταλυτικό στην αντιμετώπιση του B. cinerea. Η εμφάνιση, όμως, ανθεκτικότητας σε δύο ομάδες μυκητοκτόνων (βενζιμιδαζολικά και δικαρβοξιμιδικά) που είναι τα πιο αποτελεσματικά για την καταπολέμηση του παθογόνου δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα στη χημική καταπολέμηση της ασθένειας. Συμπερασματικά, η χημική καταπολέμηση των ασθενειών του αμπελιού έχει δώσει μέχρι σήμερα ικανοποιητικά αποτελέσματα. Όμως, ο μεγάλος αριθμός των επεμβάσεων με φυτοφάρμακα, συχνά άσκοπα, δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στον παραγωγό, τον καταναλωτή και το περιβάλλον και παράλληλα αυξάνει το κόστος παραγωγής. Τα τελευταία χρόνια γίνονται προσπάθειες προκειμένου να αποφευχθεί η χημική καταπολέμηση, καθότι φαίνεται να εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για τον άνθρωπο αλλά και ταυτόχρονα επειδή ο έλεγχος της ασθένειας με τη χημική καταπολέμηση δεν είναι απόλυτα επιτυχής. Έτσι, γίνονται προσπάθειες αντικατάστασης της χημικής καταπολέμησης είτε με τη βιολογική καταπολέμηση ή με την ολοκληρωμένη καταπολέμηση. Η βιολογική καταπολέμηση απαιτεί την καθολική αντικατάσταση των χημικών εισροών με φυσικές εισροές και με πολύ περισσότερη ανθρώπινη εργασία, καθώς επίσης και πολύ περισσότερη γνώση. Τα βιολογικά προϊόντα είναι απαλλαγμένα από χημικές ουσίες (λιπάσματα, φυτοφάρμακα κ.ά.) και απευθύνονται σε περισσότερο απαιτητικούς καταναλωτές. Η Ολοκληρωμένη Διαχείριση περιλαμβάνει την πρόληψη και τον έλεγχο εχθρών και ασθενειών και την αντιμετώπιση των ζιζανίων με τη χρήση όλων των διαθέσιμων βιολογικών, χημικών, καλλιεργητικών και άλλων μεθόδων με σκοπό την επικερδή και αποτελεσματική παραγωγή, που δεν διαταράσσει την ισορροπία της φύσης και προστατεύει το περιβάλλον. Η Ολοκληρωμένη καταπολέμηση αποσκοπεί στη μείωση των δυσμενών επιδράσεων της χημικής καταπολέμησης και στην παραγωγή προϊόντων υψηλής ποιότητας, με τα λιγότερα δυνατόν τοξικά υπολείμματα και με την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος από αυτά. Παράλληλα, στοχεύει στη διατήρηση της βιολογικής ισορροπίας στη φύση, στην προστασία του περιβάλλοντος αλλά και στην προστασία της υγείας του καταναλωτή. Ο συχνός έλεγχος στην καλλιέργεια είναι αποφασιστικής σημασίας για την ορθολογική αντιμετώπιση των προβλημάτων φυτοπροστασίας.