Διδακτορικές Διατριβές / Doctoral Theses

Μόνιμο URI για αυτήν τη συλλογή

Περιηγούμαι

Πρόσφατες Υποβολές

Τώρα δείχνει 1 - 5 of 5
  • Τεκμήριο
    Τα ιθαγενή φυτά της Κρήτης και η επίδρασή τους στο περιβάλλον και τη ζωή μας.
    (ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών (ΣΓΕΠ), Τμήμα Γεωπονίας, 2024-08-02) Χριστοφορίδη, Ειρήνη; Christoforidi, Eirini; Κολλάρος, Δημήτριος; Kollaros, Dimitrios
    Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε με σκοπό να αναδειχτεί η αξία της κρητικής χλωρίδας. Η πλούσια χλωρίδα της Κρήτης αριθμεί περίπου 1.800 φυτικά είδη, από τα οποία τα 223 είναι ενδημικά, δηλαδή είδη που φύονται αποκλειστικά στην Κρήτη, καθιστώντας το νησί ως περιοχή ιδιαίτερα υψηλής βιοποικιλότητας (hot spot). Η κρητική χλωρίδα δέχεται αυξανόμενες ανθρωπογενείς πιέσεις, με σοβαρές επιπτώσεις συνολικά στα οικοσυστήματα του νησιού. Τα κρητικά φυτικά είδη είναι άριστα προσαρμοσμένα στις τοπικές συνθήκες, παρουσιάζουν περιορισμένες ανάγκες εισροών και μεγάλη ανθεκτικότητα στην κλιματική μεταβλητότητα και τα ακραία επεισόδια ξηρασίας, που προβλέπονται στην κλιματική κρίση, την οποία διανύουμε. Από τα είδη αυτά, πολλά χρησιμοποιήθηκαν και χρησιμοποιούνται από τον άνθρωπο, με ποικίλες χρήσεις. Στην παρούσα εργασία αξιολογήθηκαν 52 ιθαγενή φυτικά είδη της Κρήτης, για τη χρήση τους στην Αρχιτεκτονική τοπίου και 29 από αυτά ελέγχθηκαν για την ανοχή τους στην αβιοτική καταπόνηση και συμπληρώθηκαν 41 κενά, που υπήρχαν στη βιβλιογραφία. Επίσης, σύμφωνα με βιβλιογραφική αναζήτηση, 42 από αυτά τα φυτικά είδη έχουν θεραπευτική και 26 διατροφική χρήση, 17 έχουν ήδη αξιοποιηθεί βιομηχανικά και 18 χρησιμοποιούνται στην Κοσμετολογία. Μέσα από τη μελέτη αναδείχτηκε η ποικιλόμορφη περαιτέρω προοπτική αξιοποίησής τους. Τα ιθαγενή φυτά μπορούν να αποτελέσουν σημαντικές προτάσεις για νέες προσοδοφόρες καλλιέργειες, με χαμηλό κόστος συντήρησης και περιορισμένες καλλιεργητικές απαιτήσεις. Πραγματοποιήθηκαν πειράματα αξιολόγησης βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων, σε ένα ημιαστικό χώρο πρασίνου, συγκρίνοντας τη μεσο- και μικροπανίδα (επίγεια, ενδόγεια και υπέργεια) σε 4 ζεύγη ιθαγενών φυτικών ειδών της Κρήτης και αλλόχθονων. Τα ζεύγη φυτών που ελέγχθηκαν, διέφεραν μεταξύ τους ως προς το είδος, την ανάπτυξη, αλλά και τη μορφή της κόμης (φυτοφράκτες, ελεύθεροι θάμνοι, δενδροστοιχίες και αυτοφυή δέντρα). Συνολικά πραγματοποιήθηκαν 103 δειγματοληψίες (pitfall 42, Berlese 42, Trunk traps 19), κατά τις οποίες αιχμαλωτίστηκαν, ταυτοποιήθηκαν και εκτιμήθηκαν ως παρουσίες 23.675 ασπόνδυλα από 29 ομαδοποιημένα taxa (σε πλήρη παράθεση 66 taxa), με κυριότερες ομάδες εδαφικής πανίδας Collembola, Acari, Isopoda, Diptera, Formicidae και Diplopoda, που καταμετρήθηκαν εντός αυτών των οικοτόπων, αντιπροσωπεύοντας το μεγαλύτερο ποσοστό επί του συνολικού αριθμού ασπόνδυλων. Καμία ομάδα δεν ήταν κυρίαρχη, αλλά παρατηρήθηκε πως στα περισσότερα δείγματα, στην επίγεια πανίδα κυριαρχούν τα Isopoda, και τα Formicidae, με διαφορετική ποσόστωση ανά εποχή, ενώ στην ενδόγεια πανίδα τα Collembola και τα Acari. Αναφορικά, με τα taxa της υπέργειας πανίδας, που συγκεντρώθηκαν στις παγίδες κορμού και στα τέσσερα φυτικά είδη, κυριαρχούν κυρίως τα Diptera, τα οποία παρουσιάζονται σε μεγάλα ποσοστά και στα τέσσερα είδη δέντρων. Από τα αποτελέσματα, παρατηρήθηκε μια αυξημένη βιοποικιλότητα πανίδας, κυρίως στα ιθαγενή φυτικά είδη, που ήταν ιδιαίτερα αισθητή, κυρίως στο σύνολο της ενδόγειας πανίδας. Τα αποτελέσματα μελέτης των αβιοτικών παραγόντων (σχετική υγρασία κόμης, θερμοκρασία κόμης και 12 εδάφους), που καταμετρήθηκαν για συνολικά 10 μήνες επιβεβαιώνουν ότι, σε ξηρά περιβάλλοντα, τα ιθαγενή φυτικά είδη μπορούν να προσφέρουν πρόσθετες υπηρεσίες οικοσυστήματος, παρέχοντας πιο βιώσιμα μικροπεριβάλλοντα, με πιθανόν υψηλότερες τιμές βιοποικιλότητας. Παρατηρήθηκε ότι τα είδη της βλάστησης επηρεάζουν τη βιοποικιλότητα της πανίδας, υποστηρίζοντας ότι σημαντικά οικοσυστήματα με ιθαγενή φυτικά είδη, μπορεί να ενταχθούν σε αστικούς χώρους πρασίνου, γεγονός που ενδεχομένως να είναι πιο επιτακτικό για τις επόμενες γενιές. Μελετήθηκαν και συγκρίθηκαν φύλλα, άνθη, ώριμοι και ανώριμοι καρποί τριών ιθαγενών φυτικών ειδών, Μυρτιάς (Myrtus communis), Κουμαριάς (Arbutus unedo) και Κράταιγου (Crataegus monogyna), τα οποία συλλέχτηκαν από τρείς διαφορετικές, ανθρωπογενώς επηρεαζόμενες περιοχές της Κρήτης. Στα φυτικά τμήματα, που συλλέχτηκαν, πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις για να προσδιοριστούν τα ολικά φαινολικά, η αντιοξειδωτική δράση με DPPH και FRAP, η συγκέντρωση στοιχειακών αναλύσεων για 15 μέταλλα και η απομόνωση αιθέριων ελαίων. Μέσα από την παρούσα μελέτη αναδείχτηκε, η διατροφική αξία αυτών των φυτικών ειδών, καθώς και η δυνατότητα τους να προάγουν την ανθρώπινη υγεία. Δύνανται να αποτελέσουν σημαντική πηγή φαινολών, αντιοξειδωτικών και θρεπτικών συστατικών και να ενταχθούν, με σημαντικά οφέλη, στη διατροφή και τη θεραπεία του ανθρώπου. Συγκριτικά με τα υπόλοιπα φυτικά είδη, τα φύλλα του Arbutus unedo παρουσιάζουν την υψηλότερη ολική περιεκτικότητα σε φαινολικά συστατικά (εκχύλισμα φυτικών τμημάτων σε 70% μεθανόλη) και στο M. communis (φύλλα, άνθη, ανώριμοι και ώριμοι καρποί) παρουσιάζουν την υψηλότερη αντιοξειδωτική δράση (FRAP). Επίσης, τα φύλλα του C. monogyna παρουσιάστηκαν ως καλή πηγή (υψηλότερες τιμές) για Ca, Fe, Mg, Mn και Na και οι ανώριμοι καρποί του φυτού, ως καλή πηγή Κ, Ρ. Τα διαφορετικά φυτικά τμήματα (φύλλα, άνθη, καρποί αλλά και παραγόμενα εξ αυτών προϊόντα), είναι σημαντική πηγή φυτοχημικών, φυσικών αντιοξειδωτικών με πιθανές χρήσεις ακόμη και στη βιομηχανία τροφίμων. Ιθαγενή φυτά όπως αυτά, μπορούν να αποτελέσουν επικερδείς καλλιέργειες του αγροδιατροφικού τομέα, συνδυάζοντας τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την ανάδειξη της σπουδαιότητας της κρητικής χλωρίδας, προάγοντας την ανθρώπινη υγεία και την κοινωνική ισότητα. Πραγματοποιήθηκε ποσοτική έρευνα με σκοπό να αξιολογηθούν οι στάσεις και οι γνώσεις των συμμετεχόντων για τα ιθαγενή φυτά της Κρήτης. Συνολικά αξιολογήθηκαν 22 ερωτήσεις από 703 ερωτηματολόγια, που συγκρίθηκαν βάσει των 6 κοινωνικοδημογραφικών δεδομένων των συμμετεχόντων. Από τα αποτελέσματα της έρευνας αναδείχτηκε η προτίμηση των ερωτώμενων, ως προς τα κρητικά ιθαγενή φυτά, στους χώρους αστικού πρασίνου. Η έρευνα έδειξε ότι οι συμμετέχοντες έδειξαν προτίμηση στα ιθαγενή φυτά όχι μόνο επειδή εναρμονίζονται καλύτερα με τη φύση, αλλά και επειδή είναι πιο ανθεκτικά, με λιγότερες απαιτήσεις και σαφέστατο θετικό αντίκτυπο στη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς του νησιού. Παράλληλα, παρατηρήθηκε μια ευαισθητοποίηση των συμμετεχόντων ως προς την κρητική διατροφή και την κατανάλωση ιθαγενών φυτών. Επίσης, 13 αναδείχτηκε μια αυξημένη ανάγκη για ενημέρωση περί της υψηλής διατροφικής αξίας αυτών των φυτών, καθώς και της εκμάθησης/αναγνώρισής τους από τις επόμενες γενιές, τους επισκέπτες και όσους δεν τα γνωρίζουν. Η ανάγκη ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης αναδείχτηκε και μέσα από τα εκπαιδευτικά προγράμματα, που σχεδιάστηκαν και υλοποιήθηκαν για τις απαιτήσεις της παρούσας μελέτης. Συνολικά συμμετέχοντες στην υλοποίηση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων ήταν α) 42 μαθητές και 2 εκπαιδευτικοί Δημοτικού, καθώς και β) 7 ενήλικες, που δραστηριοποιούνται στο χώρο της Αρχιτεκτονικής τοπίου. Από την αξιολόγηση της εκπαιδευτικής παρέμβασης σε μαθητές, εκπαιδευτικούς και ενήλικες εκπαιδευόμενους, προκύπτει η αναγκαιότητα και η δυνατότητα καλλιέργειας και ενίσχυσης της περιβαλλοντικής συνείδησης. Προκύπτει επίσης, το μεγάλο εκπαιδευτικό κενό σε διδασκαλία προγραμμάτων εθνοβοτανικής, αλλά και η ανάγκη ενημέρωσης των εμπλεκόμενων στην Αρχιτεκτονική τοπίου, για τα πλεονεκτήματα της αξιοποίησης των ιθαγενών κρητικών φυτικών ειδών, στους χώρους πρασίνου. Αναδείχτηκε επίσης, η δυνατότητα αξιοποίησης της βιωματικής εκπαίδευσης, για την ευαισθητοποίηση γύρω από τα ιθαγενή φυτά, καλλιεργώντας μια προοπτική βιωσιμότητας και άλλων συνεχιζόμενων δράσεων για το περιβάλλον, καθώς και μια αειφόρο περιβαλλοντική προοπτική. Συμπερασματικά, τα ιθαγενή φυτά της Κρήτης επηρεάζουν θετικά και με πολλές διαφορετικές παραμέτρους, το περιβάλλον και τη ζωή των ανθρώπων. Η ανάγκη ανάδειξης, διατήρησης, αλλά και αξιοποίησης της πλούσιας κρητικής χλωρίδας, που αναδείχτηκε μέσα από τα διαφορετικά Κεφάλαια της παρούσας εργασίας, μπορεί να αποτελέσει την αρχή ενός στοχευμένου στρατηγικού σχεδιασμού αειφόρου διαχείρισης, βασισμένου στις ανθρώπινες ανάγκες και στις υπηρεσίες οικοσυστήματος. Επιπλέον, μπορεί να παρέχει ένα πλαίσιο για οικονομική αξιοποίηση και προστασία της φύσης, που μπορεί να προσφέρει πολλές ευκαιρίες για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, την προαγωγή της δημόσιας υγείας και την παροχή πολλαπλών υπηρεσιών οικοσυστήματος, με λύσεις πιο φιλικές στο περιβάλλον και τον άνθρωπο.
  • Τεκμήριο
    Η επίδραση των τοπικών προϊόντων και της γαστρονομίας στην ταξιδιωτική εμπειρία. Η περίπτωση των επισκεπτών στην Κρήτη.
    (ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Διοίκησης και Οικονομίας (ΣΕΔΟ), Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Τουρισμού, 2024-07-22) Απλαδάς, Γεώργιος; Apladas, Georgios; Αποστολάκης, Αλέξανδρος; Apostolakis, Alexandros
    Η προτεινόμενη διδακτορική έρευνα αποσκοπεί στη μελέτη του ολιστικού αντίκτυπου της αξίας των τοπικών προϊόντων της Κρήτης στις αντιλήψεις, τις στάσεις και την εμπειρία των επισκεπτών (τουριστών) στην Κρήτη, τόσο πριν, κατά τη διάρκεια όσο και μετά το ταξίδι τους. Τα τοπικά προϊόντα θεωρούνται πολύτιμος πόρος στον τουρισμό, ο οποίος μπορεί να χρησιμοποιηθεί από παρόχους υπηρεσιών, όπως εστιατόρια και ξενοδοχεία, καθώς και από περιφερειακές και εθνικές οργανώσεις ανάπτυξης τουρισμού για δραστηριότητες προώθησης και ανάπτυξης τουριστικών προορισμών. Η "τοπική γαστρονομία" έχει το δυναμικό να ενισχύσει την εμπειρία των επισκεπτών, συνδέοντάς τους με την περιοχή προορισμού και τον πολιτισμό της. Η σύγχρονη βιβλιογραφία εξετάζει τη σχέση των παραδοσιακών και τοπικών προϊόντων (φαγητών και ποτών) με τον τουρισμό και ειδικότερα με την εμπειρία των επισκεπτών. Η διατριβή αποσκοπεί να αποδείξει τους υποκείμενους παράγοντες της εικόνας του φαγητού του προορισμού της Κρήτης και τη σχέση μεταξύ της εικόνας του προορισμού και της πρόθεσης των ταξιδιωτών. Στην ουσία, επιδιώκεται η καθορισμός της σημασίας του γαστρονομικού τουρισμού και πώς τα τοπικά προϊόντα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως εργαλείο για την απόκτηση ενός προορισμού. Σε αυτό το πλαίσιο, θα τεθούν ατομικοί ερευνητικοί στόχοι που σχετίζονται με την επίδραση των τοπικών προϊόντων σε κάθε στάδιο της διαδικασίας αγοράς των επισκεπτών. Το προτεινόμενο πρόγραμμα έρευνας ορίζεται στην ευρύτερη περιοχή της Κρήτης, μία από τις πιο δημοφιλείς τουριστικές προορισμούς στη Μεσόγειο, η οποία παράγει τοπικά προϊόντα υψηλής διατροφικής αξίας, συνδεδεμένα με τη μεσογειακή διατροφή και αναγνωρίζονται διεθνώς. Αναμένεται ότι η προτεινόμενη διατριβή θα συμβάλει στον ευρύτερο τομέα του μάρκετινγκ τουρισμού παρέχοντας αποτελέσματα που αφενός θα επαληθεύουν υπάρχοντα θεωρητικά μοντέλα ή θα προτείνουν νέα, και αφετέρου θα παρέχουν για πρώτη φορά εμπειρικά δεδομένα από την περιοχή της Κρήτης, τα οποία θεωρούνται πολύτιμα για τη μεταρρύθμιση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
  • Τεκμήριο
    Πρόγραμμα παρέμβασης για την προώθηση της μετατραυματικής ανάπτυξης σε παιδιά σχολικής ηλικίας την περίοδο της πανδημίας του COVID-19.
    (ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, 2024-07-12) Ταμιωλάκη, Αλεξάνδρα; Tamiolaki, Alexandra; Καλαϊτζάκη, Αργυρούλα; Kalaitzaki, Argyroula
    Σκοπός της παρούσας έρευνας είναι η δημιουργία και η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητα ενός προγράμματος παρέμβασης που επιδιώκει να προωθήσει την μετατραυματική ανάπτυξη και να ενισχύσει λοιπές μεταβλητές ψυχικής υγείας (ενίσχυση ψυχικής ευημερίας και μείωση μετατραυματικού στρες) παιδιών σχολικής ηλικίας Γ΄ και Δ΄ δημοτικού μέσα από ασκήσεις που βοηθούν στην χρήση της ενσυνειδητότητας και των δυνάμεων και αρετών του χαρακτήρα (έμφυτα χαρακτηριστικά του ατόμου που μπορούν να καλλιεργηθούν). Για να επιτευχθεί αυτός ο σκοπός, το σχολικός έτος 2022-2023 υλοποιήθηκε σε 20 σχολεία της πόλης του Ηρακλείου Κρήτης, τις ώρες του ολοήμερου, ένα πρόγραμμα με τίτλο «Ανακαλύπτοντας την Ευτυχία εν καιρώ πανδημίας». Το πρόγραμμα είχε διάρκεια 8 εβδομάδων και κάθε συνάντηση είχε διάρκεια 45 λεπτών. Στην αρχή και στο τέλος του προγράμματος συμπληρώθηκαν ερωτηματολόγια καθώς και 1 μήνα μετά την ολοκλήρωσή του. Τα παιδιά που ανήκαν στην πειραματική ομάδα συμμετείχαν στο πρόγραμμα ενώ τα παιδιά της ομάδας ελέγχου συμπλήρωσαν μόνο ερωτηματολόγια. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα παιδιά της πειραματικής ομάδας, σε αντίθεση με εκείνα της ομάδας ελέγχου, εμφάνισαν υψηλότερα επίπεδα μετατραυματικής ανάπτυξης, βελτίωση στα επίπεδα ψυχικής υγείας (περισσότερη ψυχική ευημερία λιγότερο μετατραυματικό στρες) και στην χρήση της ενσυνειδητότητας και των δυνάμεων και αρετών του χαρακτήρα, μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος. Μάλιστα η βελτίωση αυτή διατηρήθηκε και κατά την επαναληπτική μέτρηση, 1 μήνα μετά. Το πρόγραμμα ακόμα φάνηκε ότι ήταν αποτελεσματικό για τους συμμετέχοντες και των δυο φύλων και τάξεων. Τα κορίτσια, τα παιδιά Δ΄ τάξης, αυτά που είχαν αδέλφια και ζούσαν σε εκτεταμένες οικογένειες παρουσίαζαν περισσότερη μετατραυματική ανάπτυξη, καλύτερη ψυχική υγεία και πιο ενισχυμένα επίπεδα ενσυνειδητότητας και δυνάμεων και αρετών του χαρακτήρα. Ακόμα, βρέθηκε ότι όσο αυξάνονταν τα επίπεδα μετατραυματικής ανάπτυξης του ατόμου, τόσο μειωνόταν το μετατραυματικό στρες και ενισχύονταν τα επίπεδα ψυχικής ευημερίας. Επιπροσθέτως, περισσότερη μετατραυματική ανάπτυξη και καλύτερα επίπεδα ψυχικής υγείας (λιγότερο μετατραυματικό στρες, περισσότερη ψυχική ευημερίας) είχαν εκείνοι που χρησιμοποιούσαν περισσότερο την ενσυνειδητότητα και τις δυνάμεις και αρετές του χαρακτήρα τους. Συνολικά, τα ευρήματα της παρούσας διατριβής δείχνουν ότι το πρόγραμμα παρέμβασης που παρουσιάστηκε είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τους Κοινωνικούς Λειτουργούς και γενικότερα για τους επαγγελματίες που δουλεύουν με παιδιά, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεων. Μέσα σε έναν κόσμο που συνεχώς αλλάζει, η εργασία αυτή ανοίγει το δρόμο στους επαγγελματίες κοινωνικής φροντίδας και υγείας και τους ενθαρρύνει να αξιοποιήσουν το παρόν πρόγραμμα, για να προσφέρουν κατάλληλες παρεμβάσεις στα παιδιά, που θα στοχεύουν στην ανάπτυξή τους, στη προστασία και προαγωγή της ψυχικής υγείας τους, μέσα από τη χρήση της ενσυνειδητότητας και των δυνάμεων και αρετών του χαρακτήρα.
  • Τεκμήριο
    Σχεδιασμός, εφαρμογή και αξιολόγηση καινοτόμου πιλοτικής παρέμβασης για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής της οικογένειας μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες.
    (ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), Τμήμα Κοινωνικής Εργασίας, 2024-07-12) Πεδιώτη, Νεκταρία; Pedioti, Nektaria; Παπαδακάκη, Μαρία; Papadakaki, Maria
    Παρά τον υψηλό επιπολασμό των ειδικών μαθησιακών δυσκολιών (ΕΜΔ) στο γενικό πληθυσμό, πολλά παιδιά εξακολουθούν να παραμένουν αδιάγνωστα, λόγω έλλειψης προληπτικού ελέγχου, με τεράστια ατομική και οικογενειακή επιβάρυνση, ενώ την ίδια στιγμή οι υφιστάμενες παρεμβάσεις είναι περιορισμένες και με αντικρουόμενα αποτελέσματα. Σκοπός της μελέτης ήταν ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και η αξιολόγηση μιας καινοτόμου πιλοτικής παρέμβασης, σε γονείς μαθητών με ΕΜΔ, με στόχο τη βελτίωση του γονικού τύπου και της ποιότητας ζωής της οικογένειας. Μέθοδος: Σχεδιάστηκε και εφαρμόστηκε τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή (randomized controlled trial), με δύο ομάδες (παρέμβασης και ελέγχου) και υιοθετήθηκε ένα σχέδιο αξιολόγησης που περιελάμβανε μετρήσεις πριν και μετά την παρέμβαση. Οι συμμετέχοντες στη μελέτη στρατολογήθηκαν από τον πληθυσμό που απευθύνθηκε στην Κινητή Μονάδα του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου (ΕΛΜΕΠΑ), η οποία έχει ως αντικείμενο την αξιολόγηση παιδιών για ΜΔ, σε επίπεδο Περιφέρειας Κρήτης. Συνολικά 71 άτομα πληρούσαν τα κριτήρια ένταξης στη μελέτη από τα 158 που αξιολογήθηκαν στην Κινητή Μονάδα (42 ομάδα παρέμβασης; 29 ομάδα ελέγχου). Η συμμόρφωση στη μελέτη υπολογίστηκε σε ποσοστό 67.6%. Για την αξιολόγηση του γονικού τύπου και της ποιότητας ζωής της οικογένειας των συμμετεχόντων χρησιμοποιήθηκαν το “Ερωτηματολόγιο Γονικού Στυλ” (“Parenting Style Questionnaire”; Robinson, Mandleco, Olsen & Hart, 1995) και το “Ερωτηματολόγιο Ποιότητας Ζωής της Οικογένειας” (The Family Quality of Life Scale, FQOL; Hoffman, Marquis, Poston, Summers & Turnbull, 2006). Η παρέμβαση που εφαρμόστηκε στην παρούσα μελέτη χρησιμοποίησε, κατόπιν αδείας, μια προσαρμοσμένη έκδοση του προγράμματος “A Six Week Parenting Program For Child Compliance”(Cipani, 2005). Για τους σκοπούς της μελέτης, πραγματοποιήθηκαν ατομικές συνεδρίες με έναν εκ των δύο γονέων (4 συνεδρίες, κατανεμημένες σε 2 φάσεις και συνολική διάρκεια έξι εβδομάδων). Ευρήματα: Από τις αναλύσεις που αφορούν την επίδοση της ομάδας παρέμβασης, πριν και μετά την παρέμβαση, προκύπτει ότι κανένας γονικός τύπος και αντίστοιχα καμία διάσταση της ποιότητας ζωής της οικογένειας δε βρέθηκε να μεταβάλλεται μετά από την παρέμβαση, σε στατιστικώς σημαντικό επίπεδο, σε σχέση με πριν. Από τη σύγκριση της ομάδας παρέμβασης και της ομάδας ελέγχου, μετά την παρέμβαση, βρέθηκε στατιστικώς σημαντική διαφορά σε όλες τις διαστάσεις της «Ποιότητας ζωής της Οικογένειας» («Οικογενειακή αλληλεπίδραση», «Γονεϊκή ικανότητα», «Συναισθηματική ευμάρεια», «Φυσική/Υλική ευμάρεια» και «Υποστήριξη που σχετίζεται με τη μαθησιακή δυσκολία»). Σε ό,τι αφορά το «Γονικό τύπο», τόσο ο «Διαλεκτικός γονικός τύπος», όσο και ο «Αυταρχικός γονικός τύπος» είχαν διαφορετικές μέσες τιμές για τις δύο ομάδες, ενώ ο «Ανεκτικός γονικός τύπος» δεν είχε καμία διαφορά στις μέσες τιμές. Παρά το γεγονός ότι, η σύγκριση Πριν και Μετά την παρέμβαση, για την ομάδα Παρέμβασης δεν οδήγησε σε στατιστικώς σημαντικές μεταβολές, από την ανάλυση βρέθηκε ότι υπήρξε αύξηση σε όλες τις διαστάσεις της ποιότητας ζωής της οικογένειας και σε συγκεκριμένους γονικούς τύπους ΜΕΤΑ την παρέμβαση, αλλά δεν ήταν στατιστικά σημαντική, στο επίπεδο σημαντικότητας 95%. Αυτό αποτέλεσε κίνητρο για να διεξαχθεί ανάλυση συστάδων στο δείγμα (ομάδα παρέμβασης), προκειμένου να ταξινομηθούν οι περιπτώσεις με στατιστικά σημαντική βελτίωση, μετά την παρέμβαση. Η συγκεκριμένη συμπληρωματική ανάλυση έδειξε ότι η «Οικογενειακή αλληλεπίδραση» [F=20.71; p=0.000], η «Γονεϊκή Ικανότητα» [F=20.112; p=0.000], η «Συναισθηματική ευμάρεια» [F=74.491; p=0.000], η «Φυσική/Υλική ευμάρεια» [F=19.029; p=0.000] και η «Υποστήριξη σχετική με τη μαθησιακή δυσκολία» [F=38.208; p=0.000] διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των αρχικών και τελικών συστάδων, όπως υποδεικνύεται από μια υψηλή στατιστική F-Τιμή και τη χαμηλή p-Τιμή. Όσον αφορά τους γονικούς τύπους, ο «Διαλεκτικός γονικός τύπος» βρέθηκε να έχει σημαντική διαφορά, μεταξύ της αρχικής και της τελικής συστάδας, με μέτρια στατιστική F (5.574) και τιμή p (0.021), υποδηλώνοντας μια λιγότερο σημαντική διαφορά, σε σύγκριση με άλλες μεταβλητές. Ο «Αυταρχικός γονικός τύπος» δεν έδειξε σημαντική διαφορά, μεταξύ της αρχικής και της τελικής συστάδας, καθώς η στατιστική F είναι σχετικά χαμηλή (2.34) και η τιμή p είναι υψηλότερη από το συμβατικό επίπεδο σημαντικότητας 0.05 (0.130). Παρόμοια με τον «Αυταρχικό γονικό τύπο», ο «Ανεκτικός γονικός τύπος» δεν παρουσιάζει σημαντική διαφορά, μεταξύ της αρχικής και της τελικής συστάδας, με μέτρια στατιστική F (40.187) και πολύ χαμηλή τιμή p (0.000). Η μεταβλητή «Διαλεκτικός γονικός τύπος» συν τη νέα διάσταση δείχνει μια σημαντική διαφορά μεταξύ της αρχικής και της τελικής συστάδας, με μέτριας σημαντικότητας δείκτη F (9.421) και τιμή p 0.003. Συμπέρασμα: Τα ευρήματα της παρούσας μελέτης υπογραμμίζουν την κρίσιμη σημασία της πρόσβασης των γονέων σε υπηρεσίες συμβουλευτικής υποστήριξης και της σημαντικής επίδρασης των εξατομικευμένων παρεμβάσεων στις διαπροσωπικές σχέσεις και την ποιότητα ζωής της οικογένειας παιδιών με ΕΜΔ.
  • Τεκμήριο
    Λογιστική για την ακεραιότητα: ESG και χρηματοοικονομικές γνωστοποιήσεις. Η πρόκληση της εσωτερικής απάτης στη λήψη διοικητικών αποφάσεων.
    (ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Διοίκησης και Οικονομίας (ΣΕΔΟ), Τμήμα Διοίκησης Επιχειρήσεων και Τουρισμού, 2024-07-12) Πασσάς, Ιωάννης; Passas, Ioannis; Γαρεφαλάκης, Αλέξανδρος; Garefalakis, Alexandros
    Η παρούσα διδακτορική διατριβή (ΔΔ) παρουσιάζει μια ολοκληρωμένη εξέταση των αντιπαραθέσεων (controversies) σχετικά με τα Περιβάλλον, την Κοινωνία και την Διακυβέρνηση - Environmental, Social, and Governance (ESG), εστιάζοντας στην ακεραιότητα των χρηματοοικονομικών γνωστοποιήσεων, την υιοθέτηση των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ) και το διογκούμενο ζήτημα της απάτης στα ESG στο παγκόσμιο επιχειρηματικό περιβάλλον. Χρησιμοποιώντας έναν ερευνητικό σχεδιασμό μεικτών μεθόδων, το πρώτο (Α) μέρος διερευνά την αλληλεπίδραση μεταξύ των αντιπαραθέσεων ESG και της εταιρικής διακυβέρνησης, με ιδιαίτερη έμφαση στον ρόλο της ποικιλομορφίας των φύλων, στην ηθική εποπτεία και στον μετριασμό των αμφισβητούμενων πρακτικών. Ένας συνδυασμός χρηματοοικονομικών και ψηφιακών συστημάτων με τη χρήση ποιοτικής βιβλιομετρικής (Bibliometric) ανάλυσης μέσω της γλώσσας προγραμματισμού R και ενός ποσοτικού, γενικευμένου γραμμικού μοντέλου (GLM) διασαφηνίζει τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η γυναικεία ηγεσία στον περιορισμό των αντιπαραθέσεων ESG, συνηγορώντας υπέρ ενός μοντέλου διακυβέρνησης που καθοδηγείται με ενσυναίσθηση και είναι ταυτόχρονα ηθικά αυστηρό. Η διατριβή μελετά/διερευνά: i) τη σύνθετη σχέση μεταξύ των αντιπαραθέσεων, της πολιτικής αστάθειας και του μηχανισμού της άμεσης δημοκρατίας, ο οποίος ενδυναμώνει τη συμμετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων. Από τα δεδομένα προκύπτει ένα ενδιαφέρον παράδοξο: υψηλότερα επίπεδα δημοκρατίας συσχετίζονται με αυξημένες αντιπαραθέσεις. Αυτό εγείρει κρίσιμα ερωτήματα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των δημοκρατικών διαδικασιών όσον αφορά τη διασφάλιση της διαφάνειας και τον περιορισμό της διαφθοράς και των παράνομων πρακτικών στην εταιρική διακυβέρνηση, ii) τον αντίκτυπο της μετάβασης στα ΔΠΧΑ στην ποιότητα των αφηγηματικών γνωστοποιήσεων των οικονομικών καταστάσεων κατά τη διάρκεια σημαντικών οικονομικών γεγονότων στη Βόρεια και Δυτική Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Η εφαρμογή της μεθόδου Πολυκριτήριας ανάλυσης αποφάσεων (MCDA), Prometheé II αποδίδει αξιοσημείωτα ευρήματα, ένα από τα οποία είναι ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες επιδεικνύουν ανώτερη χρηματοοικονομική παιδεία (αλφαβητισμό) και ποιότητα στις προαιρετικές (εθελοντικές) χρηματοοικονομικές γνωστοποιήσεις (disclosure) σε σύγκριση με τις αντίστοιχες αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες ακολουθούν κατά κύριο λόγο τις διατάξεις υποχρεωτικών γνωστοποιήσεων. iii) την απάτη στα ESG (ESG Fraud) - όπου παρατηρούνται φαινόμενα παραποιημένης πληροφόρησης σχετικά με τα κριτήρια ESG – προσθέτοντας μια καίρια διάσταση στη συζήτηση για την εταιρική διαφάνεια και τη διακυβέρνηση. Η αυξανόμενη εξάρτηση των ενδιαφερομένων μερών σε αξιόπιστες μετρήσεις ESG για επενδυτικές αποφάσεις καθιστά την αυξανόμενη τάση της απάτης στα ESG σημαντικό κίνδυνο στην εμπιστοσύνη των επενδυτών και κατ’ επέκταση στην εταιρική φήμη. Αυτό υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για αυστηρούς μηχανισμούς ελέγχου και νομικά πλαίσια για την πρόληψη τέτοιων δόλιων δραστηριοτήτων και τη διατήρηση της ακεραιότητας (integrity) των εκθέσεων ESG, η οποία είναι ζωτικής σημασίας για τις βιώσιμες επιχειρηματικές δραστηριότητες. Επιπρόσθετα, αναλύοντας τις γεωγραφικές και κλαδικές διαφορές στις πρακτικές υποβολής εκθέσεων, η διατριβή συντάσσεται υπέρ της εναρμόνισης της χρηματοοικονομικής πληροφόρησης που θα προσαρμόζεται στα διάφορα εταιρικά περιβάλλοντα μεταξύ των εθνών. Η χρήση Πολυκριτήριας ανάλυσης σε συνδυασμό με το πλαίσιο ESG ελαχιστοποιεί πιθανή χειραγώγηση των πληροφοριών, τονίζοντας την ανάγκη για ισορροπημένη ηγεσία, συνολική διαφάνεια και διαφοροποιημένη τυποποίηση στις χρηματοοικονομικές γνωστοποιήσεις. Η παρούσα διατριβή επισημαίνει τη σημασία του εσωτερικού και εξωτερικού ελέγχου, στις «πράσινες απάτες» που αυξάνονται εκθετικά και αποτυπώνει αναλυτικά τις νέες τάσεις που θα πρέπει να ακολουθούν τα στελέχη των επιχειρήσεων, οι επενδυτές και οι ρυθμιστικές αρχές, υπογραμμίζοντας τη σημασία της ενσωμάτωσης των προτύπων κατά της διαφθοράς (corruption) στις πρωτοβουλίες εταιρικής κοινωνικής ευθύνης (ΕΚΕ) και της προώθησης ισότιμων δομών ηγεσίας. Τέλος, επισημαίνει την επιτακτική ανάγκη για περαιτέρω έρευνα σχετικά με τον αντίκτυπο των αντιπαραθέσεων που αφορούν τα ESG στις επιδόσεις των επιχειρήσεων, ιδίως στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), και προτρέπει σε έναν διευρυμένο διάλογο σχετικά με τον ρόλο των δημοκρατικών διαδικασιών στην εταιρική λογοδοσία (accountability) και τη μείωση της εταιρικής απάτης που αφορά τα ESG.