Μεταπτυχιακές εργασίες / Master Theses

Μόνιμο URI για αυτήν τη συλλογή

https://apothesis.hmu.gr/handle/20.500.12688/9246

Περιηγούμαι

Τώρα δείχνει 1 - 20 of 584

Electrical characterization of standalone solar farm enabled by graphene-perovskite based PV panels under various environmental conditions
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Μηχανικών (ΣΜΗΧ), ΔΠΜΣ Νανοτεχνολογία για Ενεργειακές Εφαρμογές, 2025-11-12) Spiliarotis, Emmanouil; Σπηλιαρώτης, Εμμανουήλ; Kymakis, Emmanouil; Κυμάκης, Εμμανουήλ
This Thesis entitled “Electrical characterization of standalone Solar Farm enabled by Graphene-Perovskite based PV panels under various environmental conditions” was written to study the behavior of GRAPEs (Graphene Perovskite solar panels), a new emerging technology in photovoltaics, for the first time at panel size in real outdoor conditions. To determine this behavior, they were studied and measured for the period from January to August 2021 to find out how different parameters and factors affect their electrical properties, efficiency, and long-term lifetime stability. In the following chapters, the construction of the panels, the results of the measurements during this period under different outdoor conditions and all the factors that influence and change their electrical properties are analyzed. Experiments on the light soaking effect were also carried out to study the behavior of the panels, and electrochemical impedance spectroscopy (EIS) measurements were carried out to determine the EEC of this category of photovoltaic (PV) technology and how it is affected by temperature. In addition, the temperature coefficients of the electrical characteristics of this technology were investigated in indoor experiments by taking measurements in a room with controlled environmental conditions. Furthermore, benchmarking between GRAPEs and other solar cells has been carried out to compare the behavior of this technology with other technologies already commercialized and to estimate the expected energy yields of each type of photovoltaic technology. Finally, all the meteorological data for the solar park area recorded by the weather station for the period in which the measurements were taken per month are presented.
Διερεύνηση παραγόντων που επηρεάζουν το επίπεδο υγείας των Νοσηλευτών που εργάζονται στα Ελληνικά Δημόσια νοσοκομεία στην μετά Covid Εποχή
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-11-12) Κιτσιούλη, Σμαράγδα; Kitsiouli, Smaragda; Ρίκος, Νικόλαος; Rikos, Nikolaos
Εισαγωγή: Η υγεία των νοσηλευτών/τριών αποτελεί έναν κρίσιμο παράγοντα για την αποτελεσματική λειτουργία των συστημάτων υγείας παγκοσμίως. Οι νοσηλευτές, ως η ραχοκοκαλιά της παροχής φροντίδας, αντιμετωπίζουν μοναδικές επαγγελματικές προκλήσεις που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τη σωματική, ψυχική και κοινωνική τους ευεξία. Σκοπός: η παρούσα μελέτη αποσκοπούσε στη διερεύνηση του επίπεδου υγείας που αφορά δείκτες όπως η επαγγελματική ποιότητα ζωής, η εξουθένωση, το μετατραυματικό στρες κ.α. των νοσηλευτών/τριων που εργάζονται στα ελληνικά δημόσια νοσοκομεία στη μετά Covid-19 εποχή, με βασική προϋπόθεση να εργάζονταν και κατά την περίοδο της πανδημίας σε κάποιο δημόσιο νοσοκομείο της χώρας. Μεθοδολογία: Συμμετείχαν, στα πλαίσια δειγματοληψίας ευκολίας και μετά από πρόσκληση, 112 νοσηλευτές και νοσηλεύτριες δημοσιών νοσοκομείων της Ελλάδας, κατά τους μήνες Απρίλιος έως Σεπτέμβριος του 2025. Ως εργαλεία της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν συγκεκριμένα ερωτηματολόγια/Κλίμακες (σε φόρμα της Google) όπως: 1) η Κλίμακα Επαγγελματικής Ποιότητας Ζωής, 2) Ανθεκτικότητας, 3) Eνσυναίσθησης, Σεβασμού, Ανεπιφύλακτης Αποδοχής και Ταύτισης, 4) Εργασιακής Δέσμευσης, 5) Δευτερογενούς Τραυματικού Στρες & 6) Επαγγελματικής Συναισθηματικής Εξουθένωσης. Έγινε χρήση περιγραφικό μεθόδων ανάλυσης, συσχέτισης και σύγκρισης μέσω των Pearson & Student t. Αποτελέσματα: Το 62,5% ήταν γυναίκες και η μέση ηλικία όλων τα 43,3 χρόνια. Το επίπεδο υγείας των νοσηλευτών/τριών βρέθηκε από τους περισσότερους δείκτες με θετικό πρόσημο ή σε πολύ καλή κατάσταση καθώς δεν βρέθηκαν με παρουσία Επαγγελματικής Εξουθένωσης ενώ σχεδόν το σύνολο των συμμετεχόντων εντοπίστηκε με υψηλή Ανθεκτικότητα, με αυξημένη παρουσία Eνσυναίσθησης, Σεβασμού, Ανεπιφύλακτης Αποδοχής ή Ταύτισης. Η αυξημένη Επαγγελματική Εξουθένωση σχετιζόταν με αυξημένα επίπεδα Συναισθηματικής Εξάντλησης (r=0,19, p<0,05), η αυξημένη Ανθεκτικότητα με υψηλότερα επίπεδα Ενσυναίσθησης (r=0,30, p<0,05) ή Εργασιακής Δέσμευσης (r=0,54, p<0,05), η αυξημένη Ενσυναίσθηση με χαμηλότερα επίπεδα Δευτερογενούς Τραυματικού Στρες (r=-0,49, p<0,05) και Συναισθηματικής Εξάντλησης (r=-0,56, p<0,05). Όσοι είχαν δεύτερη απασχόληση πλέον της βασικής τους (ν=40) έναντι εκείνων που δεν είχαν (ν=72), βρέθηκαν με σημαντικά υψηλότερα μέσα επίπεδα Ικανοποίησης Συμπόνοιας (37,63 έναντι 34,38, p=0,005), Δευτερογενούς Τραυματικού Στρες (60,50 έναντι 52,40, p=0,015) ή Συναισθηματικής Εξάντλησης (33,13 έναντι 29,38, p=0,047). Αντίστροφα, έχουν σημαντικά χαμηλότερα μέσα επίπεδα Επαγγελματικής Εξουθένωσης (24,50 έναντι 26,29, p=0,044) και Ενσυναίσθησης (46,22 έναντι 41,15, p=0,006). Συμπέρασμα: Στη μετά Covid-19 εποχή το επίπεδο υγεία του νοσηλευτικού προσωπικού αξιολογείται με θετικό πρόσημο ή σε πολύ καλή κατάσταση. Θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη στην συνολική αποτίμηση οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στον Τομέα της υγείας, όχι μονάχα οι σχετιζόμενες με τους περιορισμούς και τους κινδύνους της πανδημίας αλλά και των ελλείψεων προσωπικού στα δημόσια νοσοκομεία, που επιβαρύνει με ψυχικό και σωματικό φόρτο εργασίας, άγχος, κόπωση και χειροτέρευση της ποιότητας ζωής τους.
Η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στις σύγχρονες επιχειρήσεις.
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Διοίκησης και Οικονομίας (ΣΕΔΟ), ΠΜΣ Διοίκηση και Ψηφιακός Μετασχηματισμός, 2025-11-11) Βακιντή, Ανδριάννα; Vakinti, Andrianna; Περακάκης, Εμμανουήλ; Perakakis, Emmanouil
Η εργασία αναλύει πώς η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) έχει μπει δυναμικά στις επιχειρήσεις και αλλάζει το τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Μέσα από σύγχρονες τεχνολογίες όπως η μηχανική μάθηση, η επεξεργασία φυσικής γλώσσας και η αυτοματοποίηση διαδικασιών, οι επιχειρήσεις βελτιώνουν την αποδοτικότητα, μειώνουν κόστη και προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες. Η εργασία ξεκινά παρουσιάζοντας την ιστορία της ΤΝ, από τις πρώτες θεωρητικές ιδέες μέχρι τη σημερινή εποχή των γρήγορων υπολογιστών, των έξυπνων αλγορίθμων και των μεγάλων δεδομένων. Από το τεστ Turing, την εμφάνιση των πρώτων ρομπότ, μέχρι τα σημερινά συστήματα όπως το ChatGPT και το AlphaGO. Στη συνέχεια, αναλύονται οι βασικές εφαρμογές της ΤΝ στις επιχειρήσεις: Η μηχανική μάθηση βοηθά στην πρόβλεψη συμπεριφορών και στη λήψη αποφάσεων. Η επεξεργασία φυσικής γλώσσας αξιοποιείται σε chatbots, αυτόματη μετάφραση και ανάλυση συναισθήματος. Η ρομποτική αυτοματοποίηση αντικαθιστά κουραστικές, επαναλαμβανόμενες εργασίες. Στην εφοδιαστική αλυσίδα, η ΤΝ προβλέπει ζήτηση, διαχειρίζεται αποθέματα και βελτιώνει τις παραδόσεις. Ειδική αναφορά γίνεται στο νομικό και ηθικό κομμάτι. Τονίζεται η ανάγκη για ρύθμιση της ΤΝ σε ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο ώστε να εξασφαλίζεται διαφάνεια, δίκαιη μεταχείριση και προστασία προσωπικών δεδομένων. Η εργασία αναγνωρίζει πως παρόλο που η ΤΝ φέρνει πολλές ευκαιρίες, προκαλεί και ανησυχίες: Κίνδυνος απώλειας θέσεων εργασίας, ηθικά διλήμματα στη λήψη αποφάσεων από αλγόριθμους, ενδεχόμενες αδικίες λόγω λανθασμένων ή προκατειλημμένων συστημάτων. Κλείνοντας, παρουσιάζονται παραδείγματα εταιρειών που εφάρμοσαν ΤΝ με επιτυχία και τονίζεται ότι το μέλλον ανήκει σε όσες επιχειρήσεις επενδύσουν υπεύθυνα και στρατηγικά στην τεχνολογία αυτή, φροντίζοντας να διατηρούν την ανθρώπινη εργασία και να διασφαλίζουν την κοινωνική ισορροπία.
Enhancing procedural content generation by implementing machine learning techniques and user profiling
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Μηχανικών (ΣΜΗΧ), ΠΜΣ Μηχανικών Πληροφορικής, 2025-11-07) Papadaki, Maria; Παπαδάκη, Μαρία; Malamos, Athanasios; Μαλάμος, Αθανάσιος
Procedural Content Generation (PCG) has evolved significantly since its inception in the 1980s, transitioning from a basic tool for randomizing game levels to a sophisticated method capable of generating diverse and dynamic content across various digital media. This thesis explores the integration of PCG with user profiling to develop a framework that creates deeply personalized gaming experiences. The proposed framework aims to generate game content that adapts not only to a player’s actions but also to their preferences, emotional state, and skills while guaranteeing that the gameplay will not be hindered. Our research focuses on how user profiles can guide the PCG process, allowing for the creation of unique, player-centric content that enhances immersion, replayability, and engagement. This thesis contributes to the growing field of dynamic content generation, providing insights into how games can evolve to offer more personalized and emotionally resonant experiences.
Μετατραυματική ανάπτυξη σε φροντιστές ατόμων με διαταραχές ψυχωσικού φάσματος
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-11-06) Γκιόνης, Ιωάννης; Gkionis, Ioannis; Καλαϊτζάκη, Αργυρούλα; Kalaitzakis, Argyroula
Οι φροντιστές/τριες ατόμων με διαταραχές ψυχωσικού φάσματος αντιμετωπίζουν σημαντικές συναισθηματικές, σωματικές και κοινωνικές προκλήσεις. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η αντιμετώπιση τέτοιων σοβαρών αντιξοοτήτων μπορεί επίσης να οδηγήσει σε θετικές ψυχολογικές αλλαγές, ένα φαινόμενο γνωστό ως Μετατραυματική Ανάπτυξη (MA). Αυτή η πιλοτική μελέτη εξετάζει την παρουσία MA σε αυτούς τους/τις φροντιστές/τριες μετά το στρεσογόνο γεγονός της ακούσιας νοσηλείας του ασθενούς. Διεξήχθη μια πιλοτική συγχρονική μελέτη με δείγμα 15 κύριων φροντιστών/τριών ασθενών που νοσηλεύτηκαν ακούσια στην Ψυχιατρική Κλινική του Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ηρακλείου στην Ελλάδα. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ένα ερωτηματολόγιο αυτοαναφοράς μετά την έξοδο του/της ασθενούς από το νοσοκομείο. Το ερωτηματολόγιο περιλάμβανε το Post-Traumatic Growth Inventory – Short Form (PTGI-SF), το Psychological Capital (PsyCap), το Brief COPE και το Zarit Burden (ZBI). Τα δεδομένα αναλύθηκαν χρησιμοποιώντας περιγραφική στατιστική ανάλυση και συντελεστές συσχέτισης Pearson. Το δείγμα έδειξε μέτρια έως υψηλά επίπεδα Μετατραυματικής Ανάπτυξης (μέση βαθμολογία PTGI-SF = 30,33). Η υποκλίμακα ΜΑ με την υψηλότερη βαθμολογία ήταν η «Εκτίμηση της Ζωής». Βρέθηκε μια ισχυρή και στατιστικά σημαντική θετική συσχέτιση μεταξύ της ΜΑ και της στρατηγικής αντιμετώπισης της γνωστικής αναδιαμόρφωσης (r = 0,750, p<0,01), η οποία περιλαμβάνει την θετική αναδιαμόρφωση, την αποδοχή και την στροφή προς τη θρησκεία. Η ΜΑ είχε επίσης θετική συσχέτιση με το Ψυχολογικό Κεφάλαιο (PsyCap), ειδικά με τις υποκλίμακες της ελπίδας (r = 0,568, p<0,05) και της αισιοδοξίας (r = 0,617, p<0,05). Παρατηρήθηκε μια θετική, αλλά μη σημαντική, σχέση μεταξύ του φορτίου των φροντιστών (ZBI) και της PTG (r = 0,399, p>0,05). Παρά τις δυσκολίες, οι φροντιστές ατόμων με ψύχωση μπορούν να βιώσουν σημαντική προσωπική ανάπτυξη μετά από μια κρίση. Τα ευρήματα υποστηρίζουν έντονα το θεωρητικό μοντέλο της ΜΑ, δείχνοντας ότι οι αποτελεσματικές στρατηγικές αντιμετώπισης, ιδιαίτερα η γνωστική αναδιαμόρφωση (cognitive reframing), και μια θετική ψυχολογική κατάσταση είναι απαραίτητες για την ενεργοποίηση αυτής της θετικής αλλαγής. Αυτή η πιλοτική μελέτη προσφέρει πολύτιμες πρώιμες πληροφορίες και τονίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη, μακροπρόθεσμη έρευνα για την περαιτέρω διερεύνηση των αιτιωδών σχέσεων και τη δημιουργία στοχευμένων παρεμβάσεων για την υποστήριξη της ανάπτυξης των φροντιστών.
Η πορεία του πένθους από την απώλεια του πατέρα: η ανάδειξη της οικογενειακής δυναμικής
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΠΜΣ Διαμεθοδικές Κοινωνικές Παρεμβάσεις σε Καταστάσεις Κρίσης, 2025-11-05) Σασάκαρου, Δόμνα - Παναγιώτα; Sasakarou, Domna - Panagiota; Παπαστυλιανού, Αντωνία; Papastylianou, Antonia
Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία εξετάζει την εμπειρία του πένθους στην οικογένεια μετά την απώλεια του πατέρα, εστιάζοντας στις αλλαγές στην οικογενειακή δυναμική και στις στρατηγικές αντιμετώπισης αυτής της προσωπικής και συστημικής κρίσης. Το πένθος αναγνωρίζεται ως μία από τις πιο έντονες ψυχολογικές καταστάσεις που δύναται να βιώσει ένας άνθρωπος. Η υπάρχουσα βιβλιογραφία επικεντρώνεται κυρίως σε ατομικές εμπειρίες, παραβλέποντας τη μελέτη της οικογένειας ως συστήματος διαπροσωπικών σχέσεων κατά τη διάρκεια του πένθους. Η έρευνα επικεντρώνεται σε χήρες με ανήλικα τέκνα, εξετάζοντας πώς αυτές επιδιώκουν να αποκαταστήσουν τη συναισθηματική τους ισορροπία και να διατηρήσουν τη συνοχή της οικογενειακής μονάδας, ενώ διαχειρίζονται το δικό τους πένθος και τον απαιτητικό ρόλο του μόνου γονέα. Η επιλογή εστίασης σε γυναίκες αποσκοπεί στην ανάλυση του μοναδικού τους ρόλου έναντι των συναισθηματικών, ψυχολογικών και πρακτικών προκλήσεων. Η βιβλιογραφία υποδεικνύει ότι οι γυναίκες συχνά επωμίζονται το κύριο βάρος της συναισθηματικής υποστήριξης και της διατήρησης της οικογενειακής σταθερότητας σε περιόδους κρίσης, καθιστώντας τις κεντρικές φιγούρες στη διαδικασία προσαρμογής .Η μεθοδολογία βασίζεται σε ποιοτική έρευνα, με τη χρήση ημιδομημένων συνεντεύξεων, οι οποίες αναλύονται μέσω θεματικής ανάλυσης. Στόχος είναι η σε βάθος κατανόηση των υποκειμενικών εμπειριών των συμμετεχουσών, με έμφαση στον ρόλο της διαπροσωπικής και κοινωνικής υποστήριξης στην ανακούφιση των αρνητικών επιπτώσεων του πένθους. Τα προκαταρκτικά ευρήματα καταδεικνύουν ότι το κοινωνικό στίγμα παραμένει σημαντικό εμπόδιο, ενώ η αντίληψη του θανάτου ως λυτρωτικού γεγονότος και οι στενοί οικογενειακοί δεσμοί ενισχύουν την ψυχολογική ανθεκτικότητα. Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία της ψυχολογικής υποστήριξης για την προώθηση της ανάρρωσης και της προσωπικής ανάπτυξης, τονίζοντας την ανάγκη για ανοιχτό διάλογο σχετικά με τον θάνατο και την απώλεια.
Ψηφιακή αποτύπωση πλημμυρών σε έγχρωμες αεροφωτογραφίες και ενσωμάτωση χωροχρονικών δεδομένων.
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Διοίκησης και Οικονομίας (ΣΕΔΟ), ΠΜΣ Διοίκηση και Ψηφιακός Μετασχηματισμός, 2025-11-05) Παπανικολάου, Απόστολος; Papanikolaou, Apostolos; Παναγιωτάκης, Κωνσταντίνος; Panagiotakis, Konstantinos
Οι πλημμύρες αποτελούν σοβαρό περιβαλλοντικό πρόβλημα σε όλο τον πλανήτη, συχνά προκαλούμενο από φυσικούς παράγοντες, όπως οι δυνατές βροχές ή καταιγίδες,οι τυφώνες, αλλά και οι μουσώνες (ανάλογα και με την γεωγραφική περιοχή). Οι συνέπειες τους είναι καταστροφικές, τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον άνθρωποή τα ζώα. Πλημμύρες μπορεί επίσης να προκληθούν και από ποτάμια, όταν η ροή τους υπερβαίνει την χωρητικότητα του καναλιού του ποταμού ή ακόμα και από λίμνες. Οι πλημμύρες μπορεί να προκαλέσουν μεγάλη ζημιά ακόμα και σε ολόκληρες πόλεις ή χωριά, εκτός από το φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα τα πλημμυρικά φαινόμενα,θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές, προκαλούν υλικές ζημιές σε ανθρώπινες περιουσίες και υποδομές, ενώ επιβαρύνεται σοβαρά και η δημόσια υγεία, λόγω τον λιμναζόντων υδάτων που αργούν να απορροφηθούν από το έδαφος. Η ακριβής ανίχνευση πλημμυρών από οπτικά δεδομένα αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα προς τη βελτίωση της αντιμετώπισης καταστροφών και της αξιολόγησης κινδύνου, ωστόσο τα Σύνολα Δεδομένων (datasets) για την τμηματοποίηση πλημμυρών παραμένουν σπάνια λόγω αφενός της δυσκολίας συλλογής τους και αφετέρου του annotation μεγάλου αριθμού εικόνων που σχετίζονται με πλημμύρες. Οι υπάρχοντες πόροι συχνά περιορίζονται σε γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής, χρονική κάλυψη ή περιορισμένο annotation, γεγονός που εμποδίζει την ανάπτυξη ισχυρών μεθόδων υπολογιστικής όρασης, επεξεργασίας και ανάλυσης εικόνων, μηχανικής μάθησης και ιδιαίτερα της βαθιάς μάθησης που απαιτεί μεγάλο όγκο δεδομένων.Η παρούσα εργασία έγινε για να καλυφθεί αυτό το κενό, δημιουργώντας ένα νέο Σύνολο Δεδομένων (dataset) για την αποτύπωση πλημμυρών που ονομάζεται AIFloodSense, το οποίο παρέχει παγκόσμια κάλυψη αποτελούμενο από 470 εικόνες που απεικονίζουν πλημμυρικά φαινόμενα διαφόρων τύπων και εντάσεων σε διάφορα περιβάλλοντα και υπό διάφορες γωνίες λήψης. Επιπλέον καταχωρήθηκαν μεταδεδομένα (metadata) που αφορούσαν την κάθε αεροφωτογραφία, ενώ το annotation που έγινε, υποστηρίζει πολλαπλές εργασίες υπολογιστικής όρασης, μηχανικής και βαθιάς μάθησης όπως π.χ. ταξινόμηση φωτογραφιών ανά περιβάλλον, γωνία κάμερας και ήπειρο και σημασιολογική τμηματοποίηση τριών βασικών οπτικών κατηγοριών - πλημμύρα, ουρανός και κτίρια. Για να γίνει το annotationχρησιμοποιήθηκαν 2 εργαλεία ελεύθερου λογισμικού, το Label Studio και το Gimp, οπότε και για κάθε μία από τις 470 φωτογραφίες, δημιουργήθηκαν μία (1) εώς τρεις (3) μάσκες. Αυτό λοιπόν το Σύνολο Δεδομένων (dataset) καθιερώνει ένα νέο σημείο αναφοράς για την προώθηση της έρευνας στην Υπολογιστική Όραση, στην Επεξεργασία - Ανάλυση Εικόνας και τη Μηχανική Μάθηση που σχετίζεται με τις πλημμύρες και συμβάλλει στην ευρύτερη προσπάθεια δημιουργίας εργαλείων Τεχνητής Νοημοσύνης Βαθιάς Μάθησης για την ανθεκτικότητα στο κλίμα.
Η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στις σύγχρονες επιχειρήσεις.
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Διοίκησης και Οικονομίας (ΣΕΔΟ), ΠΜΣ Διοίκηση και Ψηφιακός Μετασχηματισμός, 2025-11-03) Βακιντή, Ανδριάννα; Vakinti, Andrianna; Περακάκης, Εμμανουήλ; Perakakis, Emmanouil
Η εργασία αναλύει πώς η τεχνητή νοημοσύνη (ΤΝ) έχει μπει δυναμικά στις επιχειρήσεις και αλλάζει το τρόπο λειτουργίας των επιχειρήσεων. Μέσα από σύγχρονες τεχνολογίες όπως η μηχανική μάθηση, η επεξεργασία φυσικής γλώσσας και η αυτοματοποίηση διαδικασιών, οι επιχειρήσεις βελτιώνουν την αποδοτικότητα, μειώνουν κόστη και προσφέρουν καλύτερες υπηρεσίες στους πελάτες. Η εργασία ξεκινά παρουσιάζοντας την ιστορία της ΤΝ, από τις πρώτες θεωρητικές ιδέες μέχρι τη σημερινή εποχή των γρήγορων υπολογιστών, των έξυπνων αλγορίθμων και των μεγάλων δεδομένων. Από το τεστ Turing, την εμφάνιση των πρώτων ρομπότ, μέχρι τα σημερινά συστήματα όπως το ChatGPT και το AlphaGO. Στη συνέχεια, αναλύονται οι βασικές εφαρμογές της ΤΝ στις επιχειρήσεις: Η μηχανική μάθηση βοηθά στην πρόβλεψη συμπεριφορών και στη λήψη αποφάσεων. Η επεξεργασία φυσικής γλώσσας αξιοποιείται σε chatbots, αυτόματη μετάφραση και ανάλυση συναισθήματος. Η ρομποτική αυτοματοποίηση αντικαθιστά κουραστικές, επαναλαμβανόμενες εργασίες. Στην εφοδιαστική αλυσίδα, η ΤΝ προβλέπει ζήτηση, διαχειρίζεται αποθέματα και βελτιώνει τις παραδόσεις. Ειδική αναφορά γίνεται στο νομικό και ηθικό κομμάτι. Τονίζεται η ανάγκη για ρύθμιση της ΤΝ σε ευρωπαϊκό και ελληνικό επίπεδο ώστε να εξασφαλίζεται διαφάνεια, δίκαιη μεταχείριση και προστασία προσωπικών δεδομένων.Η εργασία αναγνωρίζει πως παρόλο που η ΤΝ φέρνει πολλές ευκαιρίες, προκαλεί και ανησυχίες: Κίνδυνος απώλειας θέσεων εργασίας, ηθικά διλήμματα στη λήψη αποφάσεων από αλγόριθμους, ενδεχόμενες αδικίες λόγω λανθασμένων ή προκατειλημμένων συστημάτων. Κλείνοντας, παρουσιάζονται παραδείγματα εταιρειών που εφάρμοσαν ΤΝ με επιτυχία και τονίζεται ότι το μέλλον ανήκει σε όσες επιχειρήσεις επενδύσουν υπεύθυνα και στρατηγικά στην τεχνολογία αυτή, φροντίζοντας να διατηρούν την ανθρώπινη εργασία και να διασφαλίζουν την κοινωνική ισορροπία.
Διερεύνηση του επιπέδου ποιότητας ζωής και της ψυχολογικής επιβάρυνσης ατόμων με θαλασσαιμίες
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-11-03) Μολουδάκη, Μαρία; Moloudaki, Maria; Ρίκος, Νικόλαος; Rikos, Nikolaos
Εισαγωγή: Η θαλασσαιμία αποτελεί μια από τις πιο συχνές κληρονομικές αιματολογικές διαταραχές, με σημαντικές επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία των ασθενών. Σκοπός: Η παρούσα μελέτη είχε ως στόχο τη διερεύνηση της ποιότητας ζωής και της ψυχολογικής επιβάρυνσης των ατόμων με θαλασσαιμία στην Ελλάδα, με έμφαση στο άγχος και την κατάθλιψη. Μέθοδος: Η έρευνα βασίστηκε σε μια συγχρονική μελέτη παρατήρησης, με τη συλλογή δεδομένων από 236 συμμετέχοντες σε δύο χρονικές περιόδους (2018 και 2025). Οι συμμετέχοντες αξιολογήθηκαν μέσω των ψυχομετρικών εργαλείων EQ-5D3L και HADS, τα οποία εκτίμησαν την ποιότητα ζωής, το άγχος και την καταθλιπτική συμπτωματολογία. Αποτελέσματα: Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, παρά την υψηλή βαθμολογία στη συνολική ποιότητα ζωής, υπήρξε σημαντική αύξηση των επιπέδων κατάθλιψης το 2025 σε σχέση με το 2018 (p=0,041). Το άγχος παρέμεινε σταθερό, αλλά εξακολούθησε να είναι υψηλότερο σε σχέση με την καταθλιπτική συμπτωματολογία (p<0,002). Παράλληλα, η ποιότητα ζωής βρέθηκε να σχετίζεται σημαντικά με την κατάσταση υγείας (p<0,05), ενώ η αύξηση των επιπέδων άγχους συνδέθηκε με μεγαλύτερη πιθανότητα για χαμηλότερη ποιότητα ζωής (OR=1,26, p=0,002). Επίσης, οι ασθενείς που είχαν παιδιά παρουσίασαν χαμηλότερη πιθανότητα για χαμηλή ποιότητα ζωής (OR=0,40, p=0,040). Συμπεράσματα: Τα ευρήματα αυτά αναδεικνύουν την ανάγκη για ενσωμάτωση ψυχολογικής υποστήριξης στις θεραπευτικές παρεμβάσεις για τα άτομα με θαλασσαιμία, καθώς και για συνεχή αξιολόγηση της ψυχικής τους υγείας, προκειμένου να βελτιωθεί η συνολική ποιότητα ζωής τους.
Διερεύνηση εργασιακής ευημερίας επαγγελματιών υγείας σε ένα Γενικό Δημόσιο Νοσοκομείο της 7ης ΥΠΕ- Μελέτη περίπτωσης
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-10-30) Γαλανάκη Ελευθερία; Galanaki, Eleftheria; Ροβίθης, Μιχαήλ; Rovithis, Michail
Η παρούσα μεταπτυχιακή εργασία εστιάζει στη διερεύνηση της εργασιακής ευημερίας των επαγγελματιών υγείας σε ένα γενικό δημόσιο νοσοκομείο της 7ης Υγειονομικής Περιφέρειας Κρήτης. Σε ένα περιβάλλον υψηλών απαιτήσεων και συνεχών πιέσεων, η ανάγκη για υποστηρικτικό και ευνοϊκό εργασιακό πλαίσιο είναι ιδιαίτερα έντονη. Βασιζόμενη σε θεωρητικά μοντέλα όπως το PERMA και το μοντέλο της Carol Ryff, η εργασία αποσκοπεί στην καταγραφή και αξιολόγηση των επιπέδων ευημερίας μέσα από διαστάσεις όπως τα θετικά και αρνητικά συναισθήματα, η επαγγελματική δέσμευση, το νόημα, οι σχέσεις, η επίτευξη, η υγεία και η αίσθηση επιβράβευσης και αποδοχής στο εργασιακό πλαίσιο. Η μεθοδολογία περιλαμβάνει ποσοτική έρευνα με χρήση του ερωτηματολογίου PERMA Profiler, στο οποίο συμμετείχαν εργαζόμενοι από διαφορετικές επαγγελματικές βαθμίδες και τμήματα του νοσοκομείου. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων ανέδειξε κρίσιμους παράγοντες που επηρεάζουν την ευημερία, όπως η ηλικία, το φύλο, η θέση ευθύνης και τα έτη προϋπηρεσίας. Επιπλέον, εντοπίστηκαν σημαντικές διαφοροποιήσεις στην αντιλαμβανόμενη επίτευξη στόχων, στη διαχείριση ευθυνών και στα επίπεδα άγχους και επαγγελματικής ικανοποίησης. Τα ευρήματα της μελέτης υπογραμμίζουν την ανάγκη για στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως η ενίσχυση της ηγεσίας, η προαγωγή θετικού εργασιακού κλίματος, η αναγνώριση της προσπάθειας και η υποστήριξη της σωματικής και ψυχικής υγείας του προσωπικού. Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι η εργασιακή ευημερία δεν είναι μόνο δείκτης προσωπικής ικανοποίησης αλλά και κρίσιμος παράγοντας για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας
Ο ρόλος των διαγενεακών προγραμμάτων στην ψυχολογική ευεξία των ηλικιωμένων: μια μελέτη στα πλαίσια προσχολικής ηλικίας
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-10-30) Βαμβουκάκη, Ελένη; Vamvoukaki, Eleni; Ρίκος, Νικόλαος; Rikos, Nikolaos
Εισαγωγή: Οι εφαρμογές των διαγενεακών προγραμμάτων, αναφέρονται επίσης και ως «κοινωνικά οχήματα που δημιουργούν σκόπιμη και συνεχή ανταλλαγή πόρων και μάθησης μεταξύ μεγαλύτερων και νεότερων ηλικιακά γενεών». Άλλοι, λιγότερο σαφείς ορισμοί στη βιβλιογραφία, υποδηλώνουν ότι οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ατόμων είναι αμοιβαία επωφελείς και λαμβάνουν υπόψη τις ανάγκες και τις προσδοκίες όλων των εμπλεκομένων. Σκοπός: Η παρούσα ερευνητική μελέτη, σκοπεύει να διερευνήσει συγκεκριμένα ζητήματα αναφορικά με τον ρόλο των διαγενεακών προγραμμάτων στην ψυχολογική ευεξία των ηλικιωμένων και ειδικότερα μέσα από μια μελέτη - παρέμβαση στα πλαίσια της προσχολικής ηλικίας, προκειμένου να καλύψει ένα ερευνητικό κενό και να παράσχει ενημερωτικές πληροφορίες που μπορεί να βοηθήσουν στη δημιουργία παρεμβάσεων για την περαιτέρω προώθηση των διαγενεακών προγραμμάτων στην ψυχολογική ευεξία των ατόμων. Μεθοδολογία: Στο πλαίσιο της μεταπτυχιακής εργασίας υλοποιήθηκε ένα διαγενεακό πρόγραμμα στον ξενώνα ηλικιωμένων, με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής σύνδεσης και της διαγενεακής αλληλεπίδρασης. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν συνολικά 30 παιδιά προσχολικής ηλικίας (23 κορίτσια και 7 αγόρια, όλα νήπια ηλικίας 5 ετών) και 50 ηλικιωμένοι, ηλικίας 67 ετών και άνω. Η δραστηριότητα περιλάμβανε διάφορες φάσεις, σχεδιασμένες ώστε να προάγουν την επικοινωνία, τη συνεργασία και την ανταλλαγή εμπειριών μεταξύ των δύο γενεών. Αποτελέσματα: Ο μέσος όρος της συνολικής βαθμολογίας της κλίμακας GDS ήταν 16,78 για το πριν και το 9,8 για το μετά. Το 74% των ερωτηθέντων ήταν καταθλιπτικοί και το υπόλοιπο 26% ήταν μη καταθλιπτικοί. Το 86% των ερωτηθέντων ήταν μη καταθλιπτικοί και το υπόλοιπο 14% ήταν καταθλιπτικοί. Βλέπουμε ότι προκύπτει στατιστική σημαντικότητα στις ερωτήσεις από 11-20 του ερωτηματολογίου καθώς p<0,05, με εξαίρεση τις ερωτήσεις 13. “Σας απασχολεί συχνά το μέλλον”,14. “Πιστεύετε ότι έχετε μεγαλύτερο πρόβλημα μνήμης από την πλειοψηφία των ανθρώπων;” & 16. «Αισθάνεσθε συχνά απογοητευμένοι και θλιμμένοι;», καθώς p>0,05. Τέλος, βλέπουμε ότι προκύπτει στατιστική σημαντικότητα στις ερωτήσεις από 21-29 του ερωτηματολογίου καθώς p<0,05, με εξαίρεση την ερώτηση 25.“ Δυσκολεύεσθε να συγκεντρωθείτε; ” καθώς p>0,05. Συμπεράσματα: Το προσωπικό, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά που συμμετείχαν στο διαγενεακό πρόγραμμα εξέφρασαν έντονα την επιθυμία τους να συνεχίσουν τη συμμετοχή τους σε αντίστοιχες δράσεις και στο μέλλον. Μετά από σχετική συνεννόηση μεταξύ των υπηρεσιών προσχολικής αγωγής και των ηλικιωμένων συμμετεχόντων, συμφωνήθηκε ότι όσοι ηλικιωμένοι επιθυμούν να συνεχίσουν να εμπλέκονται, μπορούν να προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους στις δομές αυτές. Μέσα από αυτή τη δυνατότητα, οι ηλικιωμένοι έχουν την ευκαιρία να διατηρήσουν τον δεσμό που ανέπτυξαν με τα παιδιά, να νιώσουν ότι συνεχίζουν να έχουν ενεργό ρόλο και σκοπό, και να ενισχύσουν τη συνολική τους υγεία και ψυχολογική ευεξία σε βάθος χρόνου.
Art therapy - Ανακούφιση του άχγους και στρες σε ηλικιωμένους μέσω της τέχνης και της δημιουργικής απασχόλησης
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-10-29) Σπυριδάκη, Ιωάννα; Spyridaki, Ioanna; Σαράφης, Παύλος; Sarafis, Pavlos
Εισαγωγή: Η παρούσα εργασία εξετάζει την αποτελεσματικότητα μιας δομημένης, πολυτροπικής παρέμβασης θεραπείας μέσω τέχνης στη μείωση άγχους και στρες σε ηλικιωμένους, σε κοινοτικά και ιδρυματικά περιβάλλοντα. Με αφετηρία τη διαπιστωμένη επιβάρυνση ψυχικής υγείας στην τρίτη ηλικία και την ανάγκη για μη φαρμακολογικές, προσβάσιμες παρεμβάσεις, το πρόγραμμα συνδυάζει εικαστικές, μουσικοκινητικές και λεκτικές δημιουργικές δραστηριότητες. Στόχος είναι η ποσοτική και ποιοτική αποτίμηση των επιδράσεων στην ψυχοσυναισθηματική ευεξία, στην καθημερινή λειτουργικότητα και στην κοινωνική συμμετοχή. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης είναι να διερευνήσει την αποτελεσματικότητα ενός δομημένου, πολυτροπικού προγράμματος θεραπείας μέσω τέχνης στη μείωση του άγχους και του στρες σε ηλικιωμένους, σε κοινοτικές και ιδρυματικές δομές. Παράλληλα, αποτιμάται η επίδραση της παρέμβασης σε δευτερεύουσες εκβάσεις, όπως η συναισθηματική ευεξία, η ποιότητα ύπνου, η καθημερινή λειτουργικότητα και η κοινωνική συμμετοχή, καθώς και η σχέση «δόσης–απόκρισης». Τέλος, εξετάζονται η εφικτότητα, η αποδοχή και η ασφάλεια του προγράμματος, με στόχο τη διατύπωση πρακτικών κατευθύνσεων για ένταξή του στη ρουτίνα φροντίδας ηλικιωμένων. Μεθοδολογία: Η μελέτη υιοθέτησε προοπτικό σχέδιο προ–μετά σε ηλικιωμένους με βασική λειτουργική αυτονομία, στρατολογημένους από κοινοτικές δομές/μονάδες φροντίδας με γραπτή ενημερωμένη συναίνεση. Η παρέμβαση ήταν πολυτροπική θεραπεία μέσω τέχνης διάρκειας 8–12 εβδομάδων, με 1–2 συνεδρίες/εβδομάδα (60–90′) που περιλάμβαναν σύντομη εισαγωγή, αισθητηριακή-κινητική ενεργοποίηση, κύρια δημιουργική εργασία (εικαστικά, κολάζ/πηλός, δημιουργική γραφή, μουσικοκινητικές ασκήσεις) και ομαδικό αναστοχασμό, με εργονομικά/μη τοξικά υλικά και προσαρμογές για κινητικούς/αισθητηριακούς περιορισμούς. Οι εκβάσεις (άγχος/στρες, συναισθηματική ευεξία, ποιότητα ζωής) μετρήθηκαν με σταθμισμένες κλίμακες πριν–μετά, μαζί με δείκτες εφικτότητας/αποδοχής και σύντομες ποιοτικές σημειώσεις. Η ανάλυση στο IBM SPSS περιέλαβε καθαρισμό δεδομένων, περιγραφική στατιστική, ελέγχους προϋποθέσεων και t-test ζευγών ή Wilcoxon, με αναφορά μεγεθών επίδρασης και 95% ΔΕ (α=0,05). Διασφαλίστηκαν ιδιωτικότητα/εμπιστευτικότητα και εγκρίθηκε δεοντολογικά το πρωτόκολλο. Αποτελέσματα: Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων διαπιστώσαμε ότι ο μέσος όρος σκορ των συμμετεχόντων που συμμετείχαν στην έρευνα πριν ήταν 16,78 (Τ.Α.5,06) και ότι ο μέσος όρος σκορ των συμμετεχόντων που συμμετείχαν στην έρευνα μετά ήταν 9,80 (Τ.Α.3,80). Μετά την άθροιση των σκορ προέκυψε ότι το 74% (37 άτομα) των συμμετεχόντων ήταν καταθλιπτικοί ενώ το υπόλοιπο 26% (13 άτομα) ήταν μη καταθλιπτικοί στην πρώτη φάση της έρευνας ενώ στη δεύτερη φάση της έρευνας, το 86% (43 άτομα) των συμμετεχόντων ήταν μη καταθλιπτικοί ενώ το υπόλοιπο 14% (7 άτομα) ήταν καταθλιπτικοί. Συμπεράσματα: Συνοψίζοντας, η δομημένη πολυτροπική θεραπεία μέσω τέχνης αναδείχθηκε εφικτή, αποδεκτή και ασφαλής για ηλικιωμένους, με συνεπή τάση μείωσης άγχους/στρες και παράλληλες βελτιώσεις στη συναισθηματική ευεξία, στον ύπνο, στην αίσθηση ελέγχου και στην κοινωνική συμμετοχή· επιπλέον, η τακτική προσκόλληση συνδέθηκε με εντονότερες θετικές εκβάσεις. Παρά τα ενθαρρυντικά ευρήματα, ο σχεδιασμός προ–μετά, το μέγεθος και ο τύπος δείγματος, καθώς και η ετερογένεια της παρέμβασης, περιορίζουν την αιτιώδη γενίκευση. Απαιτούνται τυχαιοποιημένες δοκιμές, μεγαλύτερα και πιο ποικιλόμορφα δείγματα και μακροχρόνια παρακολούθηση για επιβεβαίωση και κλιμάκωση των αποτελεσμάτων στην κλινική πράξη.
Δίαιτα ελεύθερη γλουτένης (GFD): ανάπτυξη καταλόγου τροφίμων ελεύθερων γλουτένης στην ελληνική αγορά και διατροφική σύγκριση με τα προϊόντα που περιέχουν γλουτένη: μια συγχρονική μελέτη επισκόπησης
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-10-29) Ντουράκη, Ελένη - Νεκταρία; Ntouraki, Eleni - Nektaria; Μαρκάκη, Αναστασία; Markaki, Anastasia
Η κοιλιοκάκη (Celiac Disease – CD) αποτελεί μια χρόνια αυτοάνοση εντεροπάθεια, η οποία ενεργοποιείται από την κατανάλωση γλουτένης σε γενετικά προδιατεθειμένα άτομα. Η παρουσία της γλουτένης προκαλεί καταστροφή των λαχνών του λεπτού εντέρου, οδηγώντας σε δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών (Caio et al., 2019; Murray et al., 2018). Η μόνη διαθέσιμη θεραπευτική προσέγγιση είναι η αυστηρή και δια βίου δίαιτα ελεύθερη γλουτένης (Gluten-Free Diet – GFD), η οποία ωστόσο συνδέεται με αυξημένες δυσκολίες συμμόρφωσης, λόγω περιορισμένης διαθεσιμότητας προϊόντων, υψηλότερου κόστους και συχνά υποβαθμισμένου διατροφικού προφίλ (Vázquez-Polo et al., 2023; Spyridaki et al., 2022). Η βιβλιογραφία καταδεικνύει ότι τα προϊόντα χωρίς γλουτένη (GF) εμφανίζουν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες, ενώ παρουσιάζουν αυξημένα επίπεδα κορεσμένων λιπαρών και σακχάρων σε σύγκριση με τα αντίστοιχα προϊόντα που περιέχουν γλουτένη (Melini & Melini, 2019; Cardo et al., 2021). Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν α. η δημιουργία καταλόγου τροφίμων άνευ γλουτένης στην ελληνική αγορά, με επιλογή προϊόντων από όλες τις βασικές κατηγορίες κατανάλωσης και β. η αξιολόγηση του διατροφικού περιεχομένου τους, έναντι του διατροφικού περιεχομένου των αντίστοιχων προϊόντων που περιέχουν γλουτένη. Απώτερος σκοπός είναι ο εντοπισμός πιθανών διατροφικών ελλείψεων ή διαταραγμένης θρεπτικής σύστασης των GF τροφίμων, έναντι των αντίστοιχων τους με γλουτένη, για την καλύτερη και πληρέστερη ενημέρωση των ασθενών, των φροντιστών τους και των σχετιζόμενων επαγγελματιών υγείας. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν συνολικά 230 τρόφιμα, εκ των οποίων τα 115 ήταν προϊόντα χαρακτηρισμένα ως «ελεύθερα γλουτένης» (gluten-free, GF), ενώ τα υπόλοιπα 115 αποτελούσαν τα αντίστοιχα συμβατικά ισοδύναμά τους που περιείχαν γλουτένη. Το δείγμα επιλέχθηκε βάσει προκαθορισμένων κριτηρίων με στόχο την εξασφάλιση της συγκρισιμότητας και της αντιπροσωπευτικότητας των επιλεγμένων τροφίμων. Προτεραιότητα δόθηκε σε κατηγορίες τροφίμων στις οποίες η παρουσία γλουτένης είναι ενδογενής (βασικό στοιχείο της συντακτικής ή πρώτης ύλης του προϊόντος). Επιπλέον, συμπεριλήφθηκαν και τρόφιμα στα οποία η γλουτένη δεν είναι απαραίτητο συστατικό, αλλά συχνά προστίθεται στο πλαίσιο της βιομηχανικής επεξεργασίας για τεχνολογικούς λόγους (π.χ. βελτίωση υφής, διάρκεια ζωής, γευστική ενίσχυση). Τα δεδομένα συλλέχθηκαν από τις διατροφικές ετικέτες των προϊόντων, με αναγωγή στη θρεπτική σύσταση ανά 100 γραμμάρια τροφίμου. Η επεξεργασία πραγματοποιήθηκε με χρήση του Microsoft Excel 2019, ενώ η στατιστική ανάλυση έγινε με τα λογισμικά IBM SPSS Statistics v25 και MINITAB 19. Επιπλέον, συντάχθηκαν πρότυπα διαιτολόγια για όλες τις ηλικιακές ομάδες, με τη χρήση του λογισμικού Athlisis Pro (λογισμικό διατροφικής ανάλυσης, έκδοση 9.8, Nutrilogic, Ιούλιος 2025), με στόχο τη διαμόρφωση ρεαλιστικών, ασφαλών και διατροφικά ισορροπημένων επιλογών για άτομα που ακολουθούν GFD. Στα αμυλούχα προϊόντα, η μέση περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη στα προϊόντα χωρίς γλουτένη ήταν 7,77 ± 4,04 g, σημαντικά χαμηλότερη από τα αντίστοιχα με γλουτένη 12,44 ± 1,66 g , (p<0,001). Στα αρτοσκευάσματα, τα προϊόντα χωρίς γλουτένη περιείχαν κατά μέσο όρο 4,52 ± 3,06 g πρωτεΐνης, έναντι 9,65 ± 2,58 g των προϊόντων με γλουτένη (p<0,001) , ενώ καταγράφηκε και σημαντικά χαμηλότερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες χωρίς γλουτένη 3,11 ± 3,09 g, έναντι των προϊόντων με γλουτένη 3,54 ± 2,16 g (p<0,001). Επιπλέον, στα γλυκά τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είχαν μέση περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη 5,37 ± 1,74 g, ενώ τα αντίστοιχα με γλουτένη 6,40 ± 1,43 g (p=0,045), και ειδικότερα στην υποομάδα «Σοκολάτα/Γκοφρέτα», όπου η πρωτεΐνη ήταν 3,30 ± 0,64 g στα προϊόντα χωρίς γλουτένη έναντι 4,65 ± 0,21 g στα αντίστοιχα με γλουτένη (p=0,021). Στην ομάδα «Αρτοσκευάσματα», στην υποομάδα «Ψωμί», τα προϊόντα χωρίς γλουτένη εμφάνισαν σημαντικά χαμηλότερη μέση περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη 5,92 ± 3,04 g και φυτικές ίνες 3,63 ± 3,48 g συγκριτικά με τα προϊόντα με γλουτένη 8,93 ± 1,58 g και 4,09 ± 2,31 g αντίστοιχα (p=0,003 και p=0,036 αντίστοιχα). Στην υποομάδα «Πίτσες», τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είχαν σημαντικά χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη 5,14 ± 3,00 g έναντι 8,54 ± 2,09 g (p=0,004), καθώς και χαμηλότερη περιεκτικότητα σε νάτριο 484,00 ± 100,40 mg έναντι 571,20 ± 130,27 mg, (p=0,036), ενώ παρουσίασαν υψηλότερη περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες 4,82 ± 1,19 g έναντι 1,86 ± 0,25 g, (p=0,005). Τέλος, στην υποομάδα «Άλλα», τα προϊόντα χωρίς γλουτένη είχαν χαμηλότερη περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη 5,22 ± 2,28 g έναντι 8,27 ± 2,27 g, (p=0,009) και υψηλότερη σε φυτικές ίνες 4,46 ± 2,86 g έναντι 2,48 ± 1,43 g, (p=0,029). Η ανάλυση ενδεικτικών 7ήμερων διαιτολογίων για όλα τα στάδια ζωής ανέδειξε την ανάγκη κατάλληλου σχεδιασμού για τη θρεπτική επάρκεια, με ιδιαίτερη έμφαση στη συμπληρωματική χορήγηση βιταμίνης D και σιδήρου σε βρέφη και μικρά παιδιά, καθώς και στον πληθυσμό με κοιλιοκάκη, λόγω αυξημένων κινδύνων ανεπάρκειας. Συμπερασματικά, η δημιουργία μιας επίσημης εθνικής βάσης δεδομένων για προϊόντα χωρίς γλουτένη, η οποία θα λειτουργεί ως πυλώνας διατροφικής ασφάλειας και υποστήριξης για ασθενείς με κοιλιοκάκη κρίνεται μείζονος. Η βάση αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί, τόσο για την αναμόρφωση υπαρχόντων προϊόντων, όσο και για την ανάπτυξη νέων με βελτιωμένο διατροφικό προφίλ από τη βιομηχανία τροφίμων GF. Με σκοπό τη διευκόλυνση των χρηστών της βάσης και την ενίσχυση της διατροφικής εκπαίδευσης.
Πρόθεση αποχώρησης από την εργασία του νοσηλευτικού προσωπικού σε ένα δημόσιο γενικό νοσοκομείο - Μελέτη περίπτωσης
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Διεπιστημονική Διαχείριση των Χρόνιων Νοσημάτων, της Αναπηρίας και της Γήρανσης, 2025-10-27) Παπαδάκη, Μαρία; Papadaki, Maria; Ροβίθης, Μιχαήλ; Rovithis, Michail
Η παρούσα μελέτη εξετάζει την πρόθεση αποχώρησης από την εργασία του νοσηλευτικού προσωπικού στο Βενιζέλειο Νοσοκομείο Ηρακλείου. Η συνεχής υποστελέχωση, η επαγγελματική εξουθένωση, η μειωμένη εργασιακή ικανοποίηση και οι απαιτητικές συνθήκες εργασίας καθιστούν επιτακτική την ανάγκη κατανόησης των παραγόντων που συμβάλλουν στην πρόθεση αποχώρησης των νοσηλευτών. Η αποχώρηση προσωπικού όχι μόνο υπονομεύει την παροχή ποιοτικής φροντίδας υγείας, αλλά επιβαρύνει και το ήδη καταπονημένο σύστημα δημόσιας υγείας. Η μελέτη υιοθετεί ποσοτική μεθοδολογική προσέγγιση, βασισμένη σε ερωτηματολόγιο που περιλάμβανε τα εξής μέρη, συλλογή δημογραφικών στοιχείων, την Κλίμακα Ικανοποίησης Minnesota (MSQ) για την αποτίμηση της εργασιακής ικανοποίησης και την Κλίμακα Πρόθεσης Αποχώρησης (Turnover Intention Scale - TIS-6). Το δείγμα αποτέλεσαν 120 μέλη του νοσηλευτικού προσωπικού του Βενιζελείου Νοσοκομείου. Η στατιστική ανάλυση πραγματοποιήθηκε με το λογισμικό SPSS, περιλαμβάνοντας περιγραφικά στατιστικά, ελέγχους κανονικότητας και πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση. Τα αποτελέσματα κατέδειξαν υψηλά επίπεδα επαγγελματικής εξουθένωσης και μέτρια προς χαμηλή εργασιακή ικανοποίηση. Οι κύριοι παράγοντες που σχετίζονται στατιστικά σημαντικά με την πρόθεση αποχώρησης ήταν το φύλο, η ηλικία, η ύπαρξη παιδιών, τα έτη προϋπηρεσίας και οι συνθήκες εργασίας. Η ανάλυση έδειξε ότι όσο χαμηλότερη είναι η εργασιακή ικανοποίηση και όσο εντονότερη η επαγγελματική εξουθένωση, τόσο αυξάνεται η πρόθεση αποχώρησης. Αντίθετα, η υποστηρικτική διοίκηση, οι θετικές σχέσεις με συναδέλφους και η αίσθηση επαγγελματικής αναγνώρισης φάνηκε να λειτουργούν προστατευτικά. Η μελέτη καταλήγει ότι απαιτείται άμεση λήψη μέτρων για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών στο δημόσιο νοσοκομειακό τομέα. Ενδεικτικά, προτείνεται η ενίσχυση των κινήτρων παραμονής, η εφαρμογή πολιτικών επαγγελματικής ενδυνάμωσης και η προώθηση δράσεων ευεξίας για το νοσηλευτικό προσωπικό. Η πρόληψη της πρόθεσης αποχώρησης δεν αποτελεί μόνο διαχειριστικό στόχο, αλλά ηθική και λειτουργική αναγκαιότητα για τη βιωσιμότητα των δημόσιων υπηρεσιών υγείας.
Επίδραση της σχέσης Ν/Κ και της ηλεκτρικής αγωγιμότητας του θρεπτικού διαλύματος στην παραγωγή και την ποιότητα του εδωδίμου αυτοφυούς φυτού της κρητικής χλωρίδας ασκολύμπρου (Scolymus hispanicus l. asteraceae) σε υδροπονική καλλιέργεια
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών (ΣΓΕΠ), ΠΜΣ Εφαρμοσμένη Επιστήμη και Τεχνολογία στη Γεωπονία, 2025-10-27) Μανωλακάκης, Μιχαήλ; Manolakakis, Michail; Παπαδημητρίου, Μιχαήλ; Papadimitriou, Michail
Η καλλιέργεια (εδαφική ή υδροπονική) λαχανευόμενων αυτοφυών χόρτων και βοτάνων είναι μια νέα και ενδιαφέρουσα από οικονομικής άποψης δραστηριότητα. Η υδροπονική καλλιέργεια έχει δοκιμαστεί με σημαντικά θετικά αποτελέσματα στην καλλιέργεια άγριων λαχανευόμενων φυτών όπως: το σταμναγκάθι Cichorium spinosum, κοινή αγριαγκυνάρα (Cynara cardunculus)), το κρίταμο (Crithmum maritima) κ.λ.π.. Ο ασκόλυμπρος (Scolymus hispanicus) είναι ένα αυτοφυές στην Ελλάδα περιζήτητο λαχανευόμενο χόρτο για τις θρεπτικές, γευστικές και φαρμακευτικές του ιδιότητες για τον οποίο υπάρχουν ελάχιστα δημοσιευμένα στοιχεία εδαφικής μόνο καλλιέργειας. Από την αρχαιότητα ο ασκόλυμπρος χρησιμοποιήθηκε ως εδώδιμο λαχανικό (τρώγονταν οι σαρκώδεις ρίζες, τα φύλλα και οι τρυφεροί βλαστοί του). Βιβλιογραφικά αναφέρεται ότι το φυτό περιέχει βιταμίνες, λίγες πρωτεΐνες και αρκετούς υδατάνθρακες και αποτελεί σημαντική πηγή Κ, Ca, και Mg (Garcia-Herrera et al., 2014). Στόχος της διατριβής είναι η διερεύνηση της επίδρασης της σχέσης Ν/Κ και της αλατότητας του θρεπτικού διαλύματος υδροπονικής καλλιέργειας του ασκόλυμπρου στην βελτίωση των ποσοτικών και ποιοτικών χαρακτηριστικών του εδώδιμου μέρους του (ριζοκόνδυλος και κεντρικό νεύρο φύλλων). Για το σκοπό αυτό μελετήθηκε η υδροπονική καλλιέργεια ασκόλυμπρου ανοικτού συστήματος σε υπόστρωμα υδροπονικού περλίτη που τοποθετήθηκε σε αδιαφανείς πλαστικούς σάκους 30 λ., μήκους 80 εκ., με 4 φυτά ανά σάκο οι οποίοι τοποθετήθηκαν σε υπερυψωμένα μεταλλικά λούκια. Η καλλιέργεια υδρολιπαίνονταν καθημερινά με 4 θρεπτικά διαλύματα που παρασκευάζονταν αυτόματα μια σύγχρονη υδροπονική κεφαλή και τα οποία διέφεραν στην αναλογία Ν/Κ (χαμηλή ή υψηλή σχέση Ν/Κ, 1.59 και 2.38 mol/mol, αντίστοιχα) και στην αλατότητα (ηλεκτρική αγωγιμότητα 2,2 και 2,8 mS) του θρεπτικού διαλύματος. Για την αξιολόγηση των επεμβάσεων μετρήθηκε μετά από 4 μήνες καλλιέργειας ο αριθμός των φύλλων, ο δείκτης φυλλικής επιφάνειας, η διάμετρος του ρόδακα, η πυκνότητα, ο φθορισμός της χλωροφύλλης των φύλλων, το νωπό και ξηρό βάρος του υπέργειου και υπόγειου μέρους των φυτών καθώς και η συγκέντρωση των κυριότερων ανόργανων θρεπτικών στοιχείων στα φύλλα του φυτού. Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων του πειράματος προέκυψε ότι δεν υπήρξαν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο επιπέδων αγωγιμότητας του θρεπτικού διαλύματος στον αριθμό και το νωπό βάρος φύλλων και ριζοκόνδυλων ενώ η υψηλότερη σχέση Ν/Κ, αύξησε σημαντικά το νωπό βάρος των ριζοκόνδυλων καθώς και τον αριθμό και το νωπό βάρος των φύλλων της καλλιέργειας. Οι επεμβάσεις του πειράματος δεν επηρέασαν την πυκνότητα και τον σχετικό φθορισμό της χλωροφύλλης των φύλλων των φυτών.
Συλλογική μνήμη και ταυτότητα μέσα από αφηγήσεις ζωής κατοίκων αποστερημένων κοινοτήτων : η περίπτωση των Καμινίων στο Ηράκλειο Κρήτης
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Επιστημών Υγείας (ΣΕΥ), ΔΠΜΣ Κοινοτική Εργασία και Κοινωνική Οικονομία, 2025-10-10) Καραμπίνη, Νίκη; Karampini, Niki; Ζαϊμάκης, Ιωάννης; Zaimakis, Ioannis
Η παρούσα εργασία έχει ως στόχο να διερευνήσει και να αναδείξει την κοινωνική και πολιτισμική καθημερινότητα του παρελθόντος στην κοινότητα των Καμινίων Ηρακλείου, εξετάζοντας τις βιογραφικές τροχιές των συνεντευξιαζόμενων. Σκοπός είναι να μελετηθούν οι προφορικές αναπλάσεις των κατοίκων, ώστε να ανασυνθέσουμε το κοινωνικό περιβάλλον των Καμινιών και να αναδείξουμε το βίωμα των υποκειμένων και τη νοηματοδότηση του παρελθόντος. Μέσα από την ανάλυση αυτών των αφηγήσεων αναδεικνύονται κοινές αντιλήψεις και πεποιθήσεις που έχουν επιβιώσει στη συλλογική μνήμη της κοινότητας. Με βάση το συγκεκριμένο σκοπό διατυπώθηκαν τα ερευνητικά ερωτήματα τα οποία εστιάζουν στο βίωμα της αποστέρησης και στις στρατηγικές επιβίωσης των κατοίκων, στη συλλογική ταυτότητα της συνοικίας, στις εργασιακές συνθήκες, την κοινωνική καθημερινότητα και τις δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου τους. Αναλύθηκε επίσης το αξιακό σύστημα της κοινότητας, όπως αναδεικνύεται μέσα από τις αναπλάσεις των αφηγητών1 . Μέσα από δευτερογενή βιβλιογραφική έρευνα έγινε προσπάθεια αποτύπωσης του ιστορικού πλαισίου μέσα στο οποίο εξετάστηκαν όλα τα παραπάνω ερωτήματα, καθώς και της κοινωνικής γεωγραφίας των Καμινίων. Η ποιοτική έρευνα θεωρήθηκε ως η καταλληλότερη για την εξυπηρέτηση του σκοπού της συγκεκριμένης έρευνας και το μεθοδολογικό εργαλείο που χρησιμοποιήθηκε ήταν η αφήγηση ζωής, σε συνδυασμό με έναν οδηγό ημι-δομημένης συνέντευξης. Το δείγμα επιλέχθηκε μέσω της σκόπιμης δειγματοληψίας μέγιστης απόκλισης και αποτελείται από εφτά άτομα, τρεις άντρες και τέσσερις γυναίκες, ηλικίας 67-89 ετών. Τα αποτελέσματα της έρευνας παρουσιάζουν μία δεμένη εργατική συνοικία όπου το στοιχείο της αποστέρησης διατρέχει σχεδόν όλες τις προφορικές εκφορές των υποκειμένων. Διαμορφώθηκαν ως εκ τούτου συνθήκες αλληλεγγύης που συνδέονταν με την ανάγκη της κοινότητας να επινοήσει συμβιωτικές πρακτικές και στρατηγικές επιβίωσης. Μέσα από τις αναπλάσεις των αφηγητών τονίζεται επίσης το αξιακό σύστημα της κοινότητας, η κοινωνική ιεραρχία και οι έμφυλες σχέσεις της εποχής, ως βασικά χαρακτηριστικά του κοινωνικού κλίματος του παρελθόντος.
Χαρακτηρισμός απομονώσεων του Pseudomonas savastanoi pv. savastanoi από ελαιώνες στην Κρήτη
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών (ΣΓΕΠ), ΠΜΣ Εφαρμοσμένη Επιστήμη και Τεχνολογία στη Γεωπονία, 2025-10-08) Αλεξανδρίδης, Ελευθέριος; Alexandridis, Eleftherios; Γκούμας, Δημήτριος; Gkoumas, Dimitrios
Η ελαιοκαλλιέργεια αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές καλλιέργειες για τις χώρες της Μεσογείου, με τη χώρα μας να κατέχει την δεύτερη θέση στην παραγωγή ελαιοκομικών προϊόντων στην Ευρώπη. Το φυτοπαθογόνο βακτήριο Pseudomonas savastanoi pv. savastanoi, προκαλεί την ασθένεια φυματίωση ή καρκίνωση της ελιάς, προκαλώντας τον σχηματισμό υπερπλασιών σε κλαδιά, βραχίονες, βλαστούς και σπανιότερα σε φύλλα ελιάς (Olea europaea), αλλά και άλλων ξενιστών. Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας ήταν ο πολυφασικός προσδιορισμός βακτηριακών απομονώσεων του Pseudomonas savastanoi από την Κρήτη, ο έλεγχος της ανθεκτικότητας τους στο θειικό χαλκό και η αξιολόγηση πέντε χαλκούχων σκευασμάτων του εμπορίου έναντι των απομονώσεων του φυτοπαθογόνου. Μέσω των βιοχημικών και μοριακών δοκιμών το σύνολο τον απομονώσεων χαρακτηρίστηκε ως Pseudomonas savastanoi που κατατάσσονται στην ομάδα Ib ως μέλη του Pseudomonas savastanoi, δίχως την ικανότητα διαφοροποίησης των παθοποικιλιών. Η πλειονότητα των απομονώσεων του φυτοπαθογόνου εμφανίστηκε ανεκτική στον θειικό χαλκό κατά την μελέτη σε στερεό θρεπτικό υπόστρωμα, ενώ ανθεκτική στο υγρό. Τέλος, δύο εκ των χαλκούχων σκευασμάτων του εμπορίου, αυτά με δραστική ουσία τον βορδιγάλειο πολτό και τον τριβασικό θειικό χαλκό, εμφάνισαν υψηλά ποσοστά παρεμπόδισης στις συγκεντρώσεις των 200 μg/ml και 400 μg/ml, της δραστικής τους ουσίας. Τα αποτελέσματα της μελέτης συμβάλουν στον χαρακτηρισμό των στελεχών του φυτοπαθογόνου βακτηρίου Pseudomonas savastanoi στην Κρήτη συγκριτικά με στελέχη από άλλες χώρες, και διαμορφώνουν προτάσεις αντιμετώπισης του.
Διάκριση των καλλιεργήσιμων φαινότυπων του είδους Ceratonia Siliqua στη Κρήτη με βάση τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών (ΣΓΕΠ), ΠΜΣ Εφαρμοσμένη Επιστήμη και Τεχνολογία στη Γεωπονία, 2025-10-08) Γαβαλάς, Γεώργιος; Gavalas, Georgios; Νεκτάριος, Παναγιώτης; Nektarios, Panagiotis
Το φυτό Ceratonia siliqua (χαρουπιά) είναι ένα ξηρόθερμικό είδος της οικογένειας Fabaceae (συνώνυμο: Leguminoceae). Στην Κρήτη το συγκεκριμένο είδος εντοπίζεται σε μεγάλη ποικιλομορφία τόσο ως εμβολιασμένο καλλιεργήσιμο δέντρο όσο και ως άγριο αυτοφυές φυτό. Με τη παρούσα έρευνα έγινε προσπάθεια διάκρισής τους με βάση μορφολογικά χαρακτηριστικά. Από τους φαινότυπους που βρέθηκαν, επιλέχθηκαν 15 (με το όνομα HMU-1 έως HMU-15) που θεωρήθηκε ότι έχουν ερευνητικό και καλλιεργητικό ενδιαφέρον. Η μελέτη των μορφολογικών χαρακτηριστικών βασίστηκε στη διερεύνηση της βλάστησης, της παραγωγής, των καρπών, των φύλλων, των φυλλαρίων και των ταξιανθιών. Για τη πραγματοποίηση κάποιων εξ αυτών χρησιμοποιήθηκε ειδικό λογισμικό ανάλυσης εικόνας. Οι μετρήσεις, η ταξινόμηση και η περιγραφή των μορφολογικών χαρακτηριστικών των φαινοτύπων βασίστηκαν στη μεθοδολογία του International Plant Genetic Resources Institute, προσαρμοσμένου σε σύγχρονες βιβλιογραφικές αναφορές. Από την παρούσα έρευνα διαπιστώθηκε ότι, οι διερευνούμενοι φαινότυποι χωρίζονται σε 4 ομάδες. Η πρώτη ομάδα των «Ήμερων - Κρητικών », αποτελούνταν από τους φαινότυπους HMU-1, HMU-2 και HMU-3. Μια δεύτερη ομάδα που πιθανώς αποτελούν παραλλαγές της κυπριακής ποικιλίας «Τηλλυρίας». αποτελούνταν από τους φαινότυπους HMU-11, HMU-13 και HMU-15. Η τρίτη ομάδα αποτελούνταν από διάφορους φαινότυπους με ποικίλα χαρακτηριστικά. Τέλος, η τέταρτη ομάδα αποτελείτο από τον ερμαφρόδιτου φαινότυπο HMU-14, ο οποίος είναι ο μοναδικός ερμαφρόδιτος φαινότυπος που έχει αναφερθεί και περιγραφεί στην Ελλάδα.
Αξιολόγηση της φυτοπροστατευτικής ικανότητας βακτηριακών στελεχών απομονωμένων από αλόφυτα έναντι σημαντικών φυτοπαθογόνων των κηπευτικών καλλιεργειών
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Γεωπονικών Επιστημών (ΣΓΕΠ), ΠΜΣ Εφαρμοσμένη Επιστήμη και Τεχνολογία στη Γεωπονία, 2025-10-07) Σουλτάτος, Στέφανος; Soultatos, Stefanos; Μαρκάκης, Εμμανουήλ; Markakis, Emmanouil
Η γεωργική παραγωγή ταλανίζεται από πληθώρα βιοτικών και αβιοτικών παραγόντων οι οποίοι προκαλούν σημαντικές οικονομικές απώλειες παγκοσμίως. Προκειμένου να διασφαλιστεί η ετήσια παραγωγή εφαρμόζονται μεγάλες ποσότητες αγροχημικών γεγονός που επιφέρει δυσμενείς επιδράσεις τόσο στο περιβάλλον όσο και στην ασφάλεια των παραγόμενων τροφίμων. Ταυτόχρονα, οι επικείμενοι Ευρωπαϊκοί περιορισμοί για την χρήση αγροχημικών καθιστούν επιτακτική ανάγκη εύρεσης εναλλακτικών μεθόδων διαχείρισης. Η βιολογική αντιμετώπιση των ασθενειών αναδύεται ως μια εναλλακτική, αποτελεσματική και ταυτόχρονα βιώσιμη στρατηγική. Κεφάλαιο της βιολογικής αντιμετώπισης αποτελεί η αξιολόγηση του ενδοφυτικού μικροβιώματος από αλόφυτα. Πληθώρα μελετών έχει διερευνήσει τις ευεργετικές επιδράσεις των ενδοφυτικών μικροοργανισμών έναντι σημαντικών φυτοπαθογόνων. Οι ασθένειες των κηπευτικών προκαλούν σημαντικές οικονομικές απώλειες παγκοσμίως. Ο βοτρύτης (Botrytis cinerea), ο περονόσπορος (Phytophthora infestans) και η βερτισιλλίωση (Verticillium dahliae) αποτελούν τρεις από τις πλέον σημαντικές ασθένειες που επηρεάζουν την καλλιέργεια των κηπευτικών υποβαθμίζοντας την ποιότητα και την ποσότητα των παραγόμενων τροφίμων. Οι δομές διαχείμασης, ο βιολογικός κύκλος και η επιδημιολογία των παραπάνω ασθενειών καθιστούν την διαχείριση τους εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση. Η αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών αναμένεται να γίνει ακόμη δυσκολότερη, με την επικείμενη απόσυρση αποτελεσματικών δραστικών χημικών ενώσεων. Στα πλαίσια της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής αξιολογήθηκε η κατασταλτική δράση 173 ενδοφυτικών βακτηριακών στελεχών απομονωμένων από Κρητικά αλόφυτα έναντι των παθογόνων B. cinerea, P. infestans και V. dahliae. Ειδικότερα, πραγματοποιήθηκε μια προκαταρκτική in-vitro αξιολόγηση κατά την οποία επιλέχθηκαν τα 20 πιο αποτελεσματικά στελέχη για κάθε παθοσύστημα. Στη συνέχεια, ακολούθησε διεξοδικότερη in-vitro αξιολόγηση τόσο με δοκιμές αντιπαραβολής όσο και με δοκιμές πτητικών προκειμένου να ελεγχθεί η επίδραση των στελεχών στην ανάπτυξη, στη παραγωγή κονιδίων, στο πάχος υφών και στον σχηματισμό μυκηλιακών δομών των φυτοπαθογόνων. Τα πιο αποτελεσματικά στελέχη αξιολογήθηκαν σε in-planta ή/και in-vivo βιοδοκιμές προκειμένου να διερευνηθεί η φυτοπροστατευτική τους ικανότητα. Επιπρόσθετα, πραγματοποιήθηκε λήψη φασματικών δεδομένων με την χρήση της υπερφασματικής κάμερας PhenoCheck ως μια επιπρόσθετη παράμετρος αξιολόγησης των ασθενειών του ενδιαφέροντος. Από τα φασματικά δεδομένα υπολογίστηκαν οι δείκτες βλάστησης NDVI, CVI, NPCI, GNDVI, PSRI, TVI και EVI, προκειμένου να εντοπιστούν τυχόν διαφορές μεταξύ των επεμβάσεων στους επιμέρους δείκτες. Από τα αποτελέσματα της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής προέκυψε ότι για το παθογόνο B. cinerea, 30 στελέχη εμφάνισαν αποτελεσματική παρεμποδιστική δράση κατά την προκαταρκτική αξιολόγηση. Από την διεξοδικότερη in-vitro αξιολόγηση προέκυψε ότι 9 στελέχη είχαν κατασταλτική δράση, τα οποία επιλέχθηκαν και αξιολογήθηκαν περεταίρω σε in-planta βιοδοκιμές. Από τις in-planta βιοδοκιμές προέκυψε ότι 1 στέλεχος μείωσε σημαντικά την εκδήλωση των συμπτωμάτων του βοτρύτη σε φυτά ενώ 8 στελέχη παρείχαν αποτελεσματική προστασία σε καρπούς τομάτας. Το αποτέλεσμα αυτό επιβεβαιώθηκε και με την ανάλυση των φασματικών δεδομένων όπου η αποτελεσματική επέμβαση στα φυτά τομάτας (SAR128) επέδειξε στατιστικές διαφορές σε σύγκριση με το θετικό μάρτυρα και με τις μη αποτελεσματικές επεμβάσεις, σε 4 από τους δείκτες βλάστησης που εξετάστηκαν (NDVI, GNDVI, TVI και EVI). Όσον αφορά στο παθογόνο P. infestans, 61 στελέχη εμφάνισαν αποτελεσματική παρεμποδιστική δράση κατά την προκαταρκτική αξιολόγηση. Από την διεξοδικότερη in-vitro αξιολόγηση προέκυψε ότι 13 στελέχη είχαν κατασταλτική δράση, τα οποία επιλέχθηκαν να αξιολογηθούν σε in-vivo βιοδοκιμές. Από τις in-vivo βιοδοκιμές προέκυψε ότι 6 στελέχη μείωσαν την εκδήλωση συμπτωμάτων του περονοσπόρου σε φυλλάρια τομάτας. Τέλος, όσον αφορά στο παθογόνο V. dahliae, 66 βακτηριακά στελέχη εμφάνισαν σημαντική παρεμποδιστική δράση κατά την προκαταρκτική αξιολόγηση. Από την διεξοδικότερη in-vitro αξιολόγηση προέκυψε ότι 15 στελέχη είχαν κατασταλτική δράση, τα οποία επιλέχθηκαν να αξιολογηθούν σε in-planta βιοδοκιμές. Από τις in-planta βιοδοκιμές προέκυψε ότι 1 στέλεχος μείωσε την εκδήλωση συμπτωμάτων της βερτισιλλίωσης σε φυτά μελιτζάνας και 2 σε φυτά τομάτας. Τα αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν και από την ανάλυση των φασματικών δεδομένων καθώς η αποτελεσματική επέμβαση στα φυτά μελιτζάνας (SAR120) επέδειξε στατιστικές διαφορές σε 5 από τους δείκτες βλάστησης που αναλύθηκαν (GNDVI, NDVI, NPCI, PSRI και EVI). Στα φυτά τομάτας, οι αποτελεσματικές επεμβάσεις (SAR60 και SAR160) επέδειξαν στατιστικές διαφορές σε σύγκριση με τους θετικούς μάρτυρες και με τις μη αποτελεσματικές επεμβάσεις, σε 4 από τους δείκτες βλάστησης που αναλύθηκαν (NDVI, NPCI, TVI, EVI). Συμπερασματικά, τα αποτελέσματα της παρούσας μεταπτυχιακής διατριβής αναδεικνύουν τα ενδοφυτικά βακτηριακά στελέχη ως ένα εναλλακτικό εργαλείο διαχείρισης των φυτοπαθογόνων των κηπευτικών καλλιεργειών. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να πραγματοποιηθούν μελλοντικές μελέτες που να στοχεύουν στη διερεύνηση των μηχανισμών δράσης των κατασταλτικών στελεχών αλλά και στη δυνατότητά τους να παρέχουν αποτελεσματική προστασία στις καλλιέργειες υπό συνθήκες πεδίου.
Liver tumor segmentation using deep learning
(ΕΛΜΕΠΑ, Σχολή Μηχανικών (ΣΜΗΧ), ΠΜΣ Μηχανικών Πληροφορικής, 2025-10-07) Lemonakis, Georgios; Λεμονάκης, Γεώργιος; Karampidis, Konstantinos; Καραμπίδης, Κωνσταντίνος
Liver is a very important organ of the human body, responsible for many crucial functions. Since liver cancer is among the ones that cause many deaths worldwide, and metastases frequently have liver origin, it is essential to have high quality and accurate liver and tumor segmentations for early cancer diagnosis. From the other hand, manual identification and segmentation of lesions in three-dimensional CT scans requires too much time, is difficult to reproduce, and the segmentation results depend on the operator. To overcome these problems, many Deep Learning models have been utilized with promising results. This work is a Deep Learning approach for liver and tumor segmentation, more specifically two U-net (convolutional neural network (CNN)) variants, namely the Resnet34 and Resnet50 models, both pre-trained and afterwards fine-tuned (transfer learning), and tested on 131 CT scans of the LiTS (Liver Tumor Segmentation) challenge dataset. A 10% of these CT scans were used for evaluation of the models, and the highest DSC scores achieved were 0.926 for liver and 0.619 for tumor segmentation

Περιηγούμαι

Πρόσφατες Υποβολές